KOSGEB KOBİGEL 1. Dönem Çağrıları ile Orta ve Orta-Yüksek Teknoloji sınıfındaki KOBİ’lerin Ar-Ge harici/tamamlayıcı ihtiyaçlarına yönelik hazırlayacakları projeleri desteklenmesi amaçlanıyor.

KOSGEB KOBİ Gelişim Destek Programı’nı daha iyi anlamak adına öncelikle KOBİ’lerin ülkemizdeki durumunu kısaca analiz etmeye çalışalım. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de imalat sanayinin büyük bir çoğunluğunu KOBİ ölçeğindeki işletmeler oluşturmaktadır. KOBİ kavramı, sanılanın aksine hukuki  değil ekonomik ölçeği belirlemek için kullanılan bir terimdir. Ülkemizde 250 çalışandan az, son yıl net satış hasılatı veya toplam bilanço büyüklüğü 40 Milyon TL altında olan her işletme, KOBİ olarak tanımlanır. 2015 senesi TÜİK verileri dikkate alındığında, istihdamın %74,2’sini, maaş ve ücretlerin %54,7’sini, cironun %63,8’ini KOBİ’lerin üstlendiği görülmektedir.

Ülkemizde yarattıkları katma değere rağmen, TÜİK verilerine göre KOBİ’lerin %60,8’i DÜŞÜK TEKNOLOJİ alanında faaliyet göstermekteler. 

ORTA TEKNOLOJİ alanında faaliyet gösteren KOBİ’ler, teknolojik olarak karmaşık olsa da zaman içinde fazla değişiklik göstermeyen ürünler üreten işletmelerden oluşmaktadır. Her ne kadar özellikle yeni girişimlerle bu teknoloji grubunda imalat gerçekleştiren işletme sayısını artsa da, Türkiye sanayisinin %20’sinden azını oluşturmaktadır.

Ar-Ge harcamaları oldukça fazla olan, nitelikli eleman istihdamına gereksinim duyan ve yüksek katma değerli ürün üreten KOBİ’ler YÜKSEK TEKNOLOJİ sınıfında faaliyet gösteren KOBİ’lerdir. Eczacılık ürünleri, bilgi işlem donanımları, uzay, uçak ve savunma sanayi için gelişmiş ürünler üreten işletmeler bu sınıfta değerlendirilebilir. KOBİ ölçeğindeki işletmelerin yalnızca %2’lik bölümü bu alanda faaliyet göstermektedirler.

Ülkemizde orta yüksek ve yüksek teknoloji alanlarında imalat yapan KOBİ’lerinin katma değerini artırmak adına gerek Ar-Ge gerekse üretim altyapılarını geliştirmeleri gerekmektedir. Bununla birlikte, ilgili alanlarda faaliyet gösteren KOBİ’lerin kurumsallaşma ve ihracat kapasitelerini artırmaya yönelik yapacakları yatırımlar, ekonomik kalkınmaya katkı sağlayacaktır.

Stratejik planlar dahilinde KOBİ’lerin güçlenmesi adına Küçük ve Orta İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Başkanlığı – KOSGEB tarafından ilk kez 2016 senesinde duyurulan ve bundan böyle çağrı esaslı yürütülmesi planlanan proje programı KOBİGEL – KOBİ Gelişim Destek Programı, yüksek ve orta yüksek teknolojik alanda faaliyet gösteren işletmeleri desteklemeyi hedefliyor. KOSGEB, KOBİ’lerin teknolojik faaliyet alanını belirlerken işletmelerin NACE kodunu dikkate alıyor.

Hepimizin bildiği gibi, işletmelerin ana faaliyet alanını belirlerken NACE kodları kullanılmakta. Ülkemizde ve Avrupa’da ekonomik faaliyetlerin istatistiki olarak sınıflandırılması amacıyla kullanılan NACE kodu, her işletmeye, faaliyet alanına göre verilen altı haneli bir koddur. NACE kodlarının belirlenmesinde ve seçiminde TOBB tarafından yayınlanan Mesleklerin Gruplandırılması Rehberi esas alınmaktadır.

Genellikle kuruluş aşamasının telaşıyla yanlış seçilen NACE kodları, gerek ulusal gerekse uluslararası hibe programlarının başvuru aşamasında etkili olabiliyor. İşte KOSGEB’in bu sene ilk defa yayınladığı KOSGEB KOBİ Gelişim Destek Programı’ndan da faydalanmak isteyen işletmeler için NACE kodu önem teşkil ediyor. Programa başvuru gerçekteleştirmek isteyen işletmelerin mutlaka ama mutlaka Orta-Yüksek ya da Yüksek Teknoloji NACE kodlarına sahip olması gerekiyor.

KOSGEB KOBİ Gelişim Destek Programı’na son başvuru tarihi 6 Mayıs 2016 olsa da, bizce herkesin NACE kodunu kontrol etmesi için bu proje çağrısı işletmelere iyi bir fırsat sunuyor. Yanlış seçilen NACE kodlarının düzeltilmesi için işletmenin bağlı bulunduğu ticaret odasına başvuru gerçekleştirmesi yeterli. Ayrıca, başlangıç aşamasından sonra faaliyet alanlarını genişleten işletmeler ana NACE kodlarına ek olarak farklı NACE kodları için de başvuruda bulunabiliyor. 

NACE kodunuz için işletmenizin faaliyet belgesine bakabilirsiniz. Ayrıca İstanbul’da faaliyet gösteriyorsanız ve İTO’ya üyeyseniz kurumun bilgi bankası hizmeti sayesinde, NACE kodunuzu online olarak da sorgulama imkanınız mevcut.

Programdan yararlanmak isteyen KOBİ’lerin NACE kodu harici aşağıdaki kriterleri sağlaması gerekmekte:

• İşletme, 2013 senesinden önce kurulmuş olmalı
• İşletme NACE kodu; orta-yüksek veya yüksek teknoloji NACE sınıflarına uygun olmalı
• 2014 veya 2015 senesinde faaliyet karı elde etmeniz şart
• 2014 ve 2015 verilerine göre yıllık işçi birimi sayınız 3’ten, net satış hasılatınız ise 300.000 TL’den az olmamalı

Proje programının ilk dönem çağrısı, oldukça geniş proje konularına destek sağlıyor. Personel, test cihazı, alet-teçhizat-makine-kalıp, yazılım ve danışmanlık ihtiyaçlarınızı HİBE ve KREDİ olarak iki aşamada karşılayabileceğiniz program çerçevesinde aşağıda sıralanan konularında proje teklifinizi sunabilirsiniz:

• İmalat kapasitenizi artırın: Programın kredi imkanlarından faydalanarak, kapasite artışı sağlayacak makine ve kalıplarınızı program sayesinde finanse edebilirsiniz.
• Ülkemizde üretilmeyen teknolojiyi üretin: Mevcut durumda, test cihazı, imalat altyapısı nedeniyle üretemediğiniz ve Ar-Ge aşamaları için ihtiyaç duyabileceğiniz makine ve ekipmanlarınız için proje oluşturabilirsiniz.
• Ürünlerinizin katma değerini artırın: Üretim süreçlerinizi iyileştirecek ve maliyetlerinizi düşürerek otomasyonlu üretime geçmek adına program çağrısını fırsata dönüştürebilirsiniz.
• İhracata başlayın veya ihracat rotanızı belirleyin: Bünyenizde bir ihracat departmanı kurun, fuarlara katılabilir ya da ihracat stratejisini belirleyecek yönde danışmanlık hizmetleri alınabilir.
• Nitelikli iş gücü hepimize gerekli: Program ile birlikte yeni personel istihdamları gerçekleştirilebileceği gibi, mevcut firma personelleri için ilgili konularda eğitim hizmetleri alınabilir.
• Tasarım ve ürün geliştirme yetkinliklerinizi geliştirin: İhtiyacınız olan tasarım lisansları için yazılım hibe ve kredi desteğinden faydalanılabilir.
• Test altyapınızı güçlendirin: Test edemezsek, üretmenin ne anlamı var. Program sayesinde test altyapınızı güçlendirerek ilerleyen dönemlerde farklı alanlarda faaliyet edebilme yetkinlikleri artırılabilir ve/veya test maliyetlerinizi azaltılabilir.
• Markalaşma ve kurumsallaşmak için iyi bir fırsat: Ürünleriniz için markalaşma çalışmaları gerçekleştirmek, kurumsal altyapınızı güçlendirmek için özellikle danışmanlık ve yazılım desteğinden faydalanarak firma değeri artırılabilir.

KOBİGEL KOBİ Gelişim Destek Programı, 2016 yılının ilk proje çağrısında PERSONEL, TEST CİHAZI, YAZILIM ve DANIŞMANLIK desteği için HİBE desteği veriyor. Bunun yanında MAKİNE VE EKİPMAN desteğinden faydalanmak isteyen KOBİ’ler için KREDİ desteği sağlıyor. Belirli üst limitler dahilinde sağlanan HİBE desteğinin yatırımlar için yetersiz olması durumunda; YAZILIM giderleri için HİBE desteğine ek olarak KREDİ desteğinden faydalanılabiliyor.

Program, 300.000 TL’si geri ödemesiz, 500.000 TL’si geri ödemeli olmak üzere proje başına toplam 800.000 TL’lik destek sağlıyor. Destek oranı ise, işletmenin faaliyet bölgesine göre değişmekte. 1. ve 2. bölgeler için destek oranı %60’ken, diğer bölgeler destekten %80 oranında faydalanıyor. İşletmelerin faaliyet bölgesinin belirlenmesinde ise 15 Haziran 2012 tarih ve 2012/3305 sayılı  Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile yürürlüğe girmiş Bölgesel Teşvik Sistemi dikkate alınıyor.

KREDİ diğer bir deyişle GERİ ÖDEMELİ DESTEK’ten faydalanacak işletmeler için geri ödeme takvimi projenin bitişini izleyen 6. ayda başlıyor, 8 eşit taksitle 3’er aylık periyotlarla yapılıyor. KREDİ’den faydalanmak adına, projenin onaylanmasından sonra kuruma TEMİNAT MEKTUBU sunulması gerekmekte. TEMİNAT MEKTUBU masraflarlarını da, işletmenin faaliyet bölgesi neresi olursa olsun %100 oranında KOSGEB’in sağlayacağı düşünüldüğünde, özellikle makine altyapısının geliştirilmesine yönelik proje kredisi kullanımı programla daha da cazip bir hal alıyor.

KOSGEB KOBİ Gelişim Destek Programı için son başvuru tarihi 6 Mayıs 2016. Bu nedenden ötürü hızlı olmakta fayda var. Kurum, aşırı ilgiden ötürü oluşacak teknik sıkıntılar nedeniyle mağduriyet yaşanmaması açısından şimdiden projelerin son güne bırakılmaması adına bir duyuru yayınladı bile.

Programda belirlenen hibe üst limitleri ne olursa olsun, her KOBİ en fazla toplam 300.000 TL olan giderler için HİBE desteğinden faydalanabilir. Bu nedenden ötürü, proje ihtiyaçlarına bağlı yapılacak olan proje kurgusu oldukça önemli.

Sunulan proje tekliflerinde, proje konusuna bağlı olarak KOSGEB desteklenen gider kalemlerinden en az iki tanesinin bütçelenmesi gerektiği unutulmamalı. Bununla birlikte kurum, 50.000 TL üzeri mal ve hizmet alımları için en az üç proforma fatura istediği için proje teklifinin hazırlanmasında detaylı bir bütçe çalışmasının yapılması gerekli bir hal alıyor.

Direktif Proje Yönetim Ofisi olarak programı daha iyi anlatabilmek için bir tanıtım sunumu ile bizlere yöneltilen soruları göz önünde bulundurarak bir soru cevap dokumanı hazırlamaya çalıştık. Unutulmamalı ki, biz ne kadar anlatırsak anlatalım, konuyla alakalı en doğru bilgileri alabileceğiniz kaynak tabiki de KOSGEB. Kurumun yenilenen web sitesinden KOSGEB KOBİGEL – KOBİ Gelişim Destek Proje Programı ile alakalı tüm bilgilere ve konuyla alakalı güncel bilgilere ulaşmak mümkün.