Turquality Programı, 2004 yılında yürürlüğe girmiştir. Program; Türkiye’de ticari ve sınai faaliyetlerde bulunan şirketlerin markalaşma faaliyetlerini desteklemeyi amaçlar. “10 Yılda 10 Dünya Markası” sloganıyla yola çıkan program, ölçeği ve hedefleri göz önünde bulundurulduğunda, Dünya için de markalaşma amacıyla hayata geçirilmiş ilk uygulama özelliği taşımaktadır.

Program, Dünya Markası olma hedefi ile yola çıkacak olan şirketlerin; üretim sürecinden başlayarak satış sonrası hizmetlerine kadar tüm yönetim mekanizmalarınının uygunluğunu denetleyerek, başvuru sahibinin program hedeflerine uygun hareket edebilecek kurum yapısına sahip olup olmadığını ve/veya bu yapıyı sürdürüp/sürdüremeyeceğini değerlendirir. Bu nedenle Turquality programı, bir proje programından ziyade çok yönlü bir yönetim anlayışının şirket bünyesine entegrasyonu olarak düşünülmelidir.

Bu zorlu maratonda, şirketleri Turquality programına hazırlamak adına “Marka Destek Programı” adında bir alt program oluşturulmuştur. Daraltılmış Turquality programı niteliği taşıyan  ve Turquality programına ön hazırlık olarak süreci olarak değerlendirilebilecek markalaşma programı ile şirketler, Turquality çerçevesinde sağlanan destek kalemlerinden belirli süreler ve üst bütçe limitleri dahilinde faydalanmaktadır.

Sayılarla Turquality ve Markalaşma Programı

2016 senesi itibariyle, 113 firmanın 123 markası Turquality Programı’ndan yararlanmaktadır. Sektörel dağılım göz önünde bulundurulduğunda, programdan faydalanan işletmelerin, 7 tanesinin doğal taş, seramik ve vitrifiye, 11 tanesinin elektrik-elektronik, 19 tanesinin hazır giyim, 12 tanesinin işlenmiş tarım ürünleri, 20 tanesinin kimya, 4 tanesinin kuyumculuk ve mücevher, 2 tanesinin makine, 8 tanesinin mobilya, 8 tanesinin otomotiv yan ve ana sanayi, 3 tanesinin plastik, 11 tanesinin tekstil, 18 tanesinin ise diğer çeşitli sektörlerde faaliyet gösterdiği görülmektedir. Aynı şekilde 63 firma da markasıyla birlikte Marka Destek Programı’ndan faydalanmaktadır.

Turquality Programı Çerçevesinde Sunulan Destekler

Turquality destekleri, Ekonomi Bakanlığı tarafından sağlanan ihracat desteklerinin hemen hemen hepsini kapsar. Programın alt programı olan marka destek programıyla ise aynı destek kalemleri daha kısa süreli ve bütçe limitleri dahilinde desteklenir.

Limitsiz ve 5 + 5 yıl süreyle sağlanan Turquality destekleri çerçevesinde;

a.Patent, faydalı model ve endüstriyel tasarım tescili giderleri

b.Tanıtım, reklam ve pazarlama giderleri

c.Ofis/depo/lokanta/kafe kira giderleri

d.Reyon kira giderleri

e.Showroom kira ve dekorasyon giderleri

f.Sertifikasyon giderleri desteklenir.

Program ile birlikte yurtdışında mağaza açmak isteyen başvuru sahipleri, 50 mağazaya kadar mağaza kirası ile 200.000 USD/mağaza kadar temel kurulum giderlerinden faydalanabilir. Ayrıca destek çerçevesinde ofis/depo/lokanta/kafe açmak isteyen işletmelere birim başına 200.000 USD temel kurulum giderleri desteklenir.

Ayrıca program bu destekler haricinde,franchaise kira ve dekorasyon, danışmanlık, tasarımcı, aşçı ve şef istihdamı ile gelişim yol haritasını destekler.

Turquality ve Markalaşma Programı’ndan Kimler Faydalanabilir?

2006/4 Sayılı “Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi Ve Turquality’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğe” İlişkin Uygulama Usul Ve Esasları Genelgesi değerlendirildiğinde programdan;

• Birlikler
• Dernekler
• Ticari ve sınai faaliyette bulunan şirketler
• Zincir restoranlar

faydalanabilir. Programa başvurabilmek için başvuru sahibinin aşağıdaki üç şartı taşıması gerekmektedir:

1. Başvuru sahibi Turquality’e konu olacak markası/markaları ile ihracat gerçekleştirmeli
2. Başvuru sahibinin Turquality’e konu olan markası/markaları Türkiye’de tescilli olmalı
3. Başvuru sahibinin Turquality’e konu olan markası/markaları uluslar arası pazarların en az birinde tescilli olmalı

Bu üç şartı da taşıyan başvuru sahiplerinin programa başvurmadan önce programın resmi sitesinde yer alan ön değerlendirme setini oluşturmaları gerekmektedir. Ön değerlendirme seti; başvuru sahibinin kurumsal yetkinliğini faaliyet gösterdiği sektör çerçevesinde altı aşamada değerlendirir. Ön değerlendirme sonucunda 80 ve üzeri puan alanlar, başvuruya uygun firma olarak kabul edilir. Bu puandan az puan alan işletmeler, başvuru öncesinde ilgili alanlarda kendilerini geliştirmelidirler. Yeterli puan alan firmalar ise, Turquality Otomasyon Sistemi üzerinden kullanıcı adı ve şifre alarak esas başvuru formunu doldurur ve gerekli belgeler ile birlikte Turquality Sekretaryası’na fiziki teslimde bulunur.

Başvurunun ardından ön değerlendirme sürecine geçilir. Ön değerlendirme süreci, Ekonomi Bakanlığı’nın görevlendirdiği Turquality Programı Yönetim Danışmanlığı Firması ile birlikte yürütülür. Değerlendirici firma öncelikli olarak başvuru sahibi tarafından sunulan bilgi ve belgeleri kontrol eder, bu kontrol sürecinin ardından iki gün boyunca tesiste belirli konularda inceleme yapar.

Firmalar markalaşma sürecini sistematik bir şekilde yönetmeli

Görüldüğü üzere, Turquality programı firmaların markalaşma stratejisi oluşturarak ihracat potansiyellerinin artırılmasına katkı sağlamayı amaçlar. Bu çerçevede, destekten faydalanmak isteyen işletmeler, sistematik bir yönetim sürecini bünyelerinde devreye almaları gerekir. Süreç, firma ölçeği ne olursa olsun tüm kurum kültürünü doğrudan etkileyecektir.

Firmaların geçiş aşamasındaki ihtiyaçlarını, stratejileri doğrultusunda belirleyerek destek kapsamına alınacak markasını güçlendirmek adına yapacağı çalışmaları ‘gelişim yol haritası çerçevesinde değerlendirmek gerekmektedir. Bu noktada Turquality, destek kalemleri arasına firmaların stratejik iş planını içeren gelişim yol haritası çalışmasını gerçekleştirebilmeleri için gerekli olacak danışmanlık hizmetleri maliyetlerini de eklemiştir.

Markanın kısa ve orta vadedeki değerini artırmak adına kurum kültürü dahilinde izlenecek stratejilerin belirlenebilmesi profesyonel bir çalışmayı gerekmektedir. Bu sebepten ötürü, destek çerçevesinde gelişim yol haritasını oluşturmak için alınacak danışmanlık hizmetinin belirliği yetkinliğe sahip uluslar arası firmalardan temin edilmesi beklenmektedir. Bu  amaçla Ekonomi Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş firmalar; Deloitte, PwC, BCG, Ernst & Young, McKinsey ve KMPG’dir. Aynı şekilde Ekonomi Bakanlığı, program başvurusu sonrasında ön denetimlerde ve süreç denetimlerinde bu firmalardan hizmet almaktadır. Hizmet alınacak olan kurum, denetimlerde görev almayarak şeffaf denetim prosedürlerinin uygulanması sağlanmaktadır.

Markalaşma sürecinde firmaların yalnızca yetkinliğe sahip danışmanlık firmalarından hizmet almaları yeterli olmamaktadır. Bu çerçevede, firma içerisinde sürecin yönetilmesi adına bir uygulayıcı bir ekibe ihtiyaç duyulacaktır. Zamanla, ekip içerisinde yönetimden bağımsız karar verme mercilerinin oluşması gerekecektir. İşte bu amaçla, çalışan yetkinliklerinin profesyonel yönetim becerilerini artırmak adına TURQUALITY destekleri kapsamında “Yönetici Geliştirme Programı” uygulamaya alınmıştır.

Yönetici Geliştirme Programı, Sabancı Üniversitesi ve Koç Üniversitesi bünyesinde düzenlenen Executive MBA programıdır. Haftanın iki günü 54 saat süren program sonucunda, destek kapsamındaki firmaların orta ve üst düzey yöneticileri arasında ortak bir yönetim lisanının oluşturulması, firmalara sağlanacak destek hizmetlerinde projeleri hayata geçirecek takımların kurulmasına katkı sağlanması ve TURQUALITY marka destek platformu için ihtiyaç duyulan sinerjinin yaratılması hedeflenmektedir.

Gelişim yol haritası ve yönetici geliştirme programları haricinde, yine TURQUALITY çerçevesinde düzenlenen “Vizyon Seminerleri” ile program kapsamında yer alan şirketlerin ortakları ve yöneticilerinin global rekabet için gerekli vizyon ve yetkinliklere ulaşmasına destek olmak üzere dünyaca ünlü pazarlama ve marka teorisyenleri ile marka yöneticilerini bir araya getirmekte.

Destek başvurusunda bulunmadan önce

diPMO olarak, destek başvurusu gerçekleştirmek isteyen firmaların başvuru öncesinde öz değerlendirmelerini yapabilmeleri adına mutlaka ama mutlaka TURQUALITY resmi sayfasında bulunan ön değerlendirme formunu doldurmalarını tavsiye ediyoruz. Ön değerlendirme formunda bulunan sorulara verdiğiniz yanıtlar, firmanızın kurumsal yapılanma süreçlerinde ne aşamada olduğunu gösterecektir. Böylelikle, başvuru öncesinde eksik olduğunuz konulara ilişkin kendinizi geliştirebilir ve bu zorlu sürece mümkün olduğunca hazır bir şekilde hazırlanmış olacaksınız. Daha önce diPMO’nun da birçok destek programı kapsamında hazırladığı soru cevap değerlendirmelerinin TURQUALITY için güzel bir örneği Salim Çam tarafından hazırlanmış. 2012 yılında Hayat Yayıncılık tarafından kitaplaştırılan 30 Soruda TURQUALITY e-kitabını inceleyebilirsiniz. Her zamanki gibi diPMO’nun konuya ilişkin hazırladığı pratik bilgilendirme sunumuna da buradan ulaşabileceğinizi hatırlatıyoruz.