Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı
Yenilenen program mevzuatıyla TEKNOYATIRIM programına ilişkin ilk izlenimlerimiz bu yazıda.
Teknoyatırım – Teknolojik ürün yatırım destek programı, ülkemizde ilk defa üretilen Ar-Ge ürünlerinin seri imalata geçirilebilmesini amaçlayan yatırım destek programıdır. 29.04.2014 tarihli 28986 sayılı resmi gazete ile duyurulan program; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Bu tarihten günümüze, çağrı esaslı olarak proje başvurusu yapılabilen Teknoyatırım Destek Programı, 08.04.2017 tarihli 30032 sayılı resmi gazetede duyurulan yönetmelik değişikliği ile sürekli başvurulabilen bir proje programı yapısına erişmiştir. Henüz proje programına ilişkin yeni formlar bakanlık tarafından yayınlanmasa da yazımızda, Teknoyatırım Destek Programı’na ilişkin kilit bilgileri paylaşmaya çalışacağız.
Teknoyatırım programı amaçlarına bağlı olarak, proje başvurusunda bulunmak isteyen işletmelerin, sağlaması gereken temel şartlar şu şekilde:
Yukarıda da bahsedildiği gibi, program çerçevesinde yapılacak yatırımlarla mutlaka teknolojik bir ürün; seri üretime geçirilmeli. Ürünün teknoloji sınıfını doğrulamak için bakanlık tarafından yayımlanan Orta-Yüksek ve Yüksek Teknolojili Sektörler listesine göz gezdirmekte fayda var. Aynı şekilde, ürünün teknolojik bir ürün olduğunu kanıtlamak için proje başvuru formu ekine ilgili belgelerin de eklenmesi gerekmekte. Proje yapısına göre değişen bu belgeleri, aşağıdaki tablodan takip etmek mümkün.
Teknoyatırım projelerinde proje yapısına göre sunulacak belge listesi
Teknoyatırım Destek Programı’nda destek oranı ve azami destek tutarları, işletme ölçeğine göre değişmektedir. Program, işletme ölçeğinin belirlenmesinde; 8/11/2005 tarihli ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, ‘’Küçük ve Orta Büyüklükte İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırması Hakkında Yönetmelik’’ tanımını esas alır. Programda, mikro ve küçük işletmelere sunulan destek oranı, tutarı ve türü; büyük işletmelere göre daha kapsamlıdır.
KOBİ Sınıfınızı belirleyin
KOBİ ölçeğine göre, yatırımlar için belirlenen maksimum destek tutarı ve destek oranları aşağıdaki tablodan takip edilebilir.
Teknoyatırım Projeleri Destek Oranları ve Destek Üst Limitleri
Ayrıca işletmeler, ölçekleri ne olursa olsun yerli makine alımı yaptıkları takdirde; ilgili makine-teçhizat için %20’lik ek destek hakkına sahip olmakta. Bu maddeden yola çıkılarak, program kapsamında tıpkı KOSGEB’de olduğu gibi yerli makine alımları özendirilmesi söz konusu. Alınacak teçhizatlar için yerli malı belgesinin olması gerektiğini hatırlatmakta fayda var. Söz konusu belge, sanayi odalarından temin edilebilir. İstanbul’da yer alan ve daha detaylı bilgi edinmek isteyenler İSO ve İTO tarafından konuya ilişkin hazırlanmış bilgilendirme sayfalarını ziyaret edebilirler. İlgilelere, ayrıca TOBB’da faydalı bir kaynak sunmakta.
Yeni yayımlanan mevzuatla, program aşağıdaki gider gruplarındaki yatırımları karşılayacak:
Makine ve teçhizat desteği: Yatırım konusu teknolojik ürünün üretimine yönelik yatırım proje tutarını oluşturan harcamalar için sağlanacak destekten oluşur. Bu destek kalemi çerçevesinde değerlendirilebilecek gider grupları şu şekilde ifade edilebilir:
Ödemenin yapılabilmesi için; satın alınan makine ve teçhizatın satış faturalarının ibraz edilmesi ve montajının tamamlanmış olması şarttır. Ayrıca program, ikinci el makine alımlarını desteklememektedir. Yatırımcı tarafından makine ve teçhizatın doğrudan ithal edilmesi durumunda, onaylı gümrük giriş beyannamelerinin de ibraz edilmesi istenir. Programda, destek almaya hak kazanan projeler için teminat gösterilmesi şartıyla destek üst limitinin %25’e kadarı ön ödeme şeklinde alınabilmektedir.
İşletme gideri desteği: Yatırım konusu teknolojik ürünün üretim aşamasındaki işletme dönemine ait giderler için sağlanacak destekten oluşur. Bu destek kalemi çerçevesinde değerlendirilebilecek gider grupları şunlardır:
Yatırım tamamlandıktan sonra, bakanlık işletmeye “Yatırım Tamamlama Belgesi” verecektir. Bu belge tarihi itibariyle 1 yıl içerisinde işletme gideri desteğinden faydalanmak isteyen işletmelerin başvuru yapması gerekmektedir. İşletme giderleri desteğinden en fazla 1 yıl süreyle mikro ve küçük işletmelerin faydalanabileceği unutulmamalıdır.
Ulusal hibe mekanizmalarından bilindiği üzere, Teknoyatırım Destek Programı; konusu itibariyle daha geniş kapsamlı olsa da amaçlar açısından KOSGEB Endüstriyel Uygulama Destek Programı ile benzerlik göstermektedir. Özellikle, kamu kaynaklı fonlarla tamamlanmış (TÜBİTAK, KOSGEB projeleri) ve bu program öncesinde aynı projeyle KOSGEB Endüstriyel Uygulama Destek Programı’dan destek almış projeler başvurmadan önce bir hususu dikkate almalılar. Teknoyatırım programı, herhangi bir yatırım programından daha önce destek alınmış ise, alınan destek tutarını hak edilen destek tutarından düşerek ödeme yapar. Örnek bir vakada değerlendirmek gerekirse;
KOSGEB Endüstriyel Uygulama Destek Programı çerçevesinde aynı ürünün seri üretimi için 150.000 TL’lik bir hibe desteği alınmış olsun. Küçük KOBİ ölçeğindeki işletme, ek ihtiyaçları için 1.000.000 TL’lik bir makine-teçhizat bütçesi için Teknoyatırım Destek Programı’na başvurmayı planlasın ve tüm teçhizatların ithal olduğunu varsayalım;
Teknoyatırım proje bütçesi: 1.000.000 TL
Mikro KOBİ Destek Oranı: %60
Teknoyatırım destek oranına göre hak ediş tutarı: 600.000 TL
KOSGEB hak edilen hibe: 150.000 TL
Nihai Teknoyatırım hak ediş tutarı: 400.000 TL
Örnekte de görüldüğü üzere bu durum, proje programı seçimini önemli hale getiriyor.
Son olarak, değerlendirme süreçlerinden de kısaca bahsederek yazımızı tamamlayalım. Maalesef 2016 senesi, ülkemizde yaşanan gelişmeler nedeniyle Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı politikalarını sekteye uğrattı. Başta TÜBİTAK olmak üzere özel sektöre Ar-Ge uygulatıcı niteliğindeki kurumlardaki yaşanan yavaşlamalar, birçok girişimci ve yatırımcıyı finansal açıdan zor durumda bıraktı. Bu açığı kapamak adına, mevzuatta başvuru sonrasında değerlendirme süresinin 45 gün olarak belirlenmesi sevindirici bir gelişme. Biz de ülkemizde sanayisi ve KOBİ’lerin yapısını iyi bilen bir işletme olarak, bu takvime uyulmasını temenni ediyoruz.
Resmi gazetede yayımlanmasına rağmen henüz program sayfası aktif olmayan TEKNOYATIRIM Destek Programı ile ilgili yeni gelişmeleri, bildirim oldukça paylaşacağız. Konuyla ilgilenenlerin mail listemize üye olmalarını rica ediyoruz.