Mobil Uygulama ve Oyun Geliştirme Destekleri
Ticaret Bakanlığı desteklerinde yer alan Mobil Uygulama ve Oyun Geliştirme şirketlerine yönelik desteklere ilişkin bir incelenme
Mobil Uygulama ve Oyun Geliştirme Destekleri, Ticaret Bakanlığı Nitelikli Hizmet İhracatı destekleri çerçevesinde bilişim sektörüne verilen bir destek. Daha önceki yazımızda, bakanlığın nitelikli hizmet ticaretine yönelik desteklerini genel olarak ifade etmeye çalışmıştık. Bu yazımızda, bilişimciler tarafından bilinmeyen ya da doküman trafiği nedeniyle nispeten daha az faydalanılan desteğin mekanizmasına ilişkin uygulama pratiğimizden doğan bilgileri vermeye çalışacağız.
Mobil Uygulama ve Oyun Geliştirme Destekleri için bakanlık dört farklı destek kapsamı belirlemiştir. Bu desteklerden, mobil uygulama ve oyun geliştirme desteği; proje başlangıcında projede ihtiyaç duyulacak personel ve teçhizat giderlerini desteklemeyi hedefler. Geliştirilen mobil uygulama veya oyunun yurtdışında pazarlanabilmesi için gerekli uyumlaştırma çalışmaları (tercüme gibi), hosting giderleri ile medya/internet reklamları ve web sitesi hazırlanmasına ilişkin giderler, mobil uygulama ve oyun pazara giriş desteği çerçevesinde desteklenir. Reklam, pazarlama ve tanıtım giderleri desteği; ilgili mobil uygulama veya oyunun; Facebook / Google reklamları gibi yurtdışında yapılan tanıtımlarına ilişkin harcamaları destekler. Aynı destek paketi altında yer alan komisyon desteğinin amacı; Steam, Xbox gibi çeşitli platformlarda satışa çıkmış oyunların satışlarından hizmet sağlayıcıya doğan komisyonu belirli oranlarda desteklemektir.
[caption id="attachment_18272" align="alignnone" width="1030"] Ekonomi Bakanlığı Destek Mekanizması
Desteğin ilk aşamasını mobil uygulama ve oyun geliştirme desteği oluşturmakta. Destek kapsamında, başvuru sahibinin hedeflediği bir sürede pazara sunulabilecek nitelikte mobil uygulama ve oyun geliştirmeleri bekleniyor. Bu süreçte, başvuru sahiplerine yeni istihdam edilecek iki personel için brüt maaş desteği ve geliştirme amaçlı satın alınan ya da kiralanan yazılım giderleri destekleniyor. Şayet başvuru sahibi Teknokent firmasıysa, personel desteği net ücret üzerinden sağlanıyor. İşletme Teknokent firması değilse, personel desteği brüt ücret üzerinden sağlanıyor. Destekte, personeller için herhangi bir üst maaş sınırı bulunmamakta. Mümkün olduğunca, mobil uygulama ve oyun geliştirme süreçlerinde doğrudan çalışacak ve ilk defa istihdam edilecek personellerin maaşının desteklenmesi hedefleniyor. Projede, proje yöneticisi, art director gibi kişilerin de sürece destek vermesi durumunda bu personellerin özgeçmişlerinin mutlaka detaylı bir şekilde kuruma sunulması bekleniyor. Programda maksimum proje süresi ise 12 ay olabiliyor. Yazılım satın alma veya kiralama desteği ise maksimum 50.000 dolarla sınırlandırılmış. Personel bütçesi üst limiti ise yeni istihdam edilecek 2 personel için yıllık kişi başı 25.000 Dolar olmak üzere toplamda 50.000 Dolar olarak ifade edilebilir. Personel ve yazılım kiralama/satın alma giderleri için verilen desteğin oranı %50.
Programdan faydalanmak isteyen işletmelerin, mutlaka daha önce en az iç pazara yönelik de olsa bir mobil uygulama ve oyun geliştirmesini ya da geçmiş çalışmalarından sunabileceği bir portföyünün olmasını tavsiye ediyoruz. Bakanlık başvuru aşamasında bu alanda işletmenin gerek yurt içinde gerekse yurt dışında yaptığı çalışmaları sorgulamakta. Ulusal veya uluslar arası platformda satışa sunulan oyun veya mobil aplikasyonlar için satışa sunulan platform, satış dönemi, satış adedi, satış geliri, bilgisayar oyunu/mobil uygulama örneği gibi bilgiler mutlaka başvuru aşamasında bakanlığa sunulmalı. Destek ödemelerinin, projeye konu olan mobil uygulama/yazılım satışa sunulduktan veya stora’a yüklendikten sonra yapılacağı finansman açısından unutulmamalı.
Başvuru aşamasında kullanılan hazır bir template yer almamakta. Fakat her fon programında olduğu gibi mümkün olduğunca hedef ve bütçesi belirli / izlenebilir yapıda bir fizibilite ile başvuru gerçekleştirilmeli. Bu da demek oluyor ki destekten yararlanan işletmeler, projeleri için aşağıdaki konuları değerlendirmeye almalılar ve mümkünse başvuruda dokümante etmeliler:
Teknik boyut:
Ticari boyut:
Ön başvurusu uygun bulunan işletmeler, projeleri tamamlandıktan sonra destek ödeme talebi gerçekleştirebilirler. Sunulan ödeme belgelerinde; imza kriterlerine ve ilk ödeme süresine mutlaka dikkat edilmesi gerekmekte. Ödeme tarihi üzerinden altı ay geçmiş giderlere ilişkin talepte bulunulamıyor.
diPMO olarak bakanlığa giderlerin yanında proje planına göre projenin mevcut durumunu gösteren bir izleme raporunun da sunulmasını tavsiye ediyoruz. Çünkü Ticaret Bakanlığı, proje izleme sürecinde herhangi bir kurumdan denetim hizmeti almamakta. Bu durum, açıkçası bakanlık açısından durumu bir hayli zorlaştırıyor ve zaten zor olan dokümantasyon sürecinin giderek karmaşık hale gelmesine neden oluyor.
Adından da anlaşıldığı gibi mobil uygulama ve oyun pazara giriş desteği, mevcut bir çalışmanın farklı pazarlarda da pazarlanabilir olmasını amaçlıyor. Hali hazırda yurt içindeki hedef kitleye hitap eden bir oyunun farklı bir ülkede yer alabilmesi için her türlü ihtiyacı destekle karşılamak mümkün. Bakanlığın bu çerçevede desteklemeye uygun bulduğu giderler;
Bu giderler haricinde işletmenin farklı bir ülkede ilgili ürünüyle yer alabilmesi için gerekli giderlerini de karşılaması mümkün. Bu noktada, işletmeler; farklı giderlerinin desteğe uygunluğu için Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü’nden bilgi almasını tavsiye ediyoruz. Unutmadan programda, destek tutarının 100.000 dolar, destek oranı %50 olduğunu ekleyelim.
Destek çerçevesinde bir danışmanlık hizmetinin alınması durumunda, yapılan tanıtım faaliyetlerine ilişkin mutlaka örnek görseller sunulması beklendiğini hatırlatalım. Destek; arama motorları reklamlarını da desteklemesi açısından mobil uygulama/oyun geliştiren işletmeler için oldukça cazip. Fakat bu destekten faydalanacak işletmenin, ilgili kampanya dönemindeki işlem geçmişi raporu bakanlığa başvuru aşamasında sunmaları gerekmekte. Arama motorları reklam yönetimi için hizmet alındığı takdirde, hizmet sağlayıcı kuruluşun da yetki belgesine sahip olması beklenmekte.
Bu destekte, mobil uygulama veya oyunun yurtdışında tanıtımına yönelik giderler destekleniyor. Destek üst bütçesi 400.000 dolar, destek oranı %50. Destek tutarının yüksek oluşu, desteğin mobil uygulama ve oyun geliştiricilerin yanında diğer bilişim, sağlık turizmi, yönetim danışmanlığı, film sektörü ve eğitim sektörüne de hitap edecek şekilde dizayn edilmiş olması. Üstelik destek, TV-Radyo, internet, basılı tanıtım, açık hava reklamları, özel etkinlikler gibi birçok alanda işletmelere destek vermekte. Desteklenen tanıtım giderlerine ilişkin detaylara buradan ulaşmak mümkün.
Oyun ve mobil uygulama geliştiren işletmelerin bu destek içerisinde faydalanabileceği en temel kalem şüphesiz internet reklamları. İlgili platformlarda oyun/mobil uygulama satışı gerçekleştirecek işletmeler;
Yine bu destek çerçevesinde de, yapılan her türlü faaliyet resmi olarak raporlanmalı. Şayet çalışmalar aracı bir kuruluş vasıtasıyla yapılıyorsa, aracı kurumun yetki belgesi olmasına dikkat edilmeli. Ayrıca daha geniş ölçekli tanıtım faaliyetlerinde; destek çerçevesinde 20.000 doları aşan giderler için; söz konusu gidere ilişkin belgelerin (kampanya planı, fatura, sözleşme vb) ilgili ülkelerdeki ateşelikler tarafından onaylanması gerekmekte.
Steam, Appstore, Android Market, Origin, BATTLE.NET, Humble gibi platformlarda; ürün satışı gerçekleştiren bilişimcilerin faydalanabileceği destek; hizmet sağlayıcı tarafından tahsil edilecek komisyon tutarının %50’sini desteklemekte. İşletme başına verilen maksimum destek tutarı 100.000 dolar.
Ekonomi Bakanlığı desteklerinin amaçları, ihracatı artırmak olduğu için destekten yalnızca yurtdışında satılan oyunlara ilişkin komisyon bedelleri için faydalanılabiliyor. Bu nedenle destek için sunulacak giderlerde yurt içi/yurt dışı ayrımı yapılması gerekiyor.
Destekten faydalanan işletmelerin ilgili platformda satışlarını bakanlık kendisine tanımlanan bir account vasıtasıyla izliyor. Bu nedenle, başvuru evraklarının yanında bakanlığa ek olarak satışının yapıldığı platforma erişim sağlanmasına yönelik kullanıcı adı ve şifresini de sunmak gerekmekte.
Başvuru aşamasında her ay için yurtdışında yapılan mobil uygulama / oyun satışından doğan komisyon giderlerini hesaplamak gerekmekte. Başvuru dokümanı hazırlığı öncesinde; “türkiye harici satışlar toplam miktarı x komisyon oranı” olarak hesaplama yapmak gerekmekte. İlk ödeme tarihini izleyen en erken 3. ayda en geç 6. ayda bakanlığa ilgili formlarla destek talebinde bulunulmalı.
Malumunuz, Ekonomi Bakanlığı’nın destekleri yürüttüğü bir elektronik platfomu mevcut değil. Bununla birlikte kurumun sağladığı destekleri takip etmekte kullanılan web sitesinin de UX performansı oldukça kötü. Bu nedenle, destek kalemiyle ilgilenenlerin öncelikli olarak destek sayfasını ve bu sayfada yer alan destek mevzuatlarını detaylıca incelemeleri ve dokümantasyonlarını dikkatlice yapmalarını şiddetle tavsiye ediyoruz.