KOSGEB KOBİGEL 2017 Senesi Proje Çağrısı
Uzun zamandan beri KOBİ’ler tarafından beklenen KOBİGEL çağrısı resmi olarak 11 Eylül 2017’de duyuruldu.
KOSGEB KOBİGEL 2017 senesi proje çağrısı, nihayet duyuruldu. diPMO Blog’u takip edenlerin hatırlayacağı üzere KOBİ Gelişim Destek Programı – 2016 senesinden itibaren yürürlükte olan bir proje programı. Geçtiğimiz sene 4 farklı çağrı ile KOBİ’lere belirli proje konularında destek sağlayan KOSGEB geçtiğimiz seneye göre daha yüksek bütçelerle imalat sanayi KOBİ’lerine toplam 500 Milyon TL destek sağlayacak. Yazımızda, geçtiğimiz çağrı dönemlerinde elde ettiğimiz tecrübeleri de dikkate alarak yeni çağrıya ilişkin detayları sizlerle paylaşmaya çalışacağız.
KOSGEB KOBİGEL 2017 senesi proje çağrısı ile imalat sanayinde faaliyet gösteren işletmelerin desteklenmesi hedefleniyor. 2016 senesinin ilk çağrısında imalat sektörünü, ikinci çağrısında imalat ve hizmet sektörünü destekleyen KOSGEB’in 2017 senesi çağrısında öncelikli amacı Türk sanayisinde katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesini sağlamak. Bu nedenle, KOSGEB KOBİGEL 2017 senesi proje çağrısı için proje hazırlamayı hedefleyen işletmeler mutlaka NACE REV 2 kodlarında C İMALAT NACE’si altındaki NACE’lerden birine sahip olmalılar. Ayrıca yine başvuru gerçekleştirmek isteyen işletmelerin, onaylı KOSGEB KOBİ Beyannamelerindeki de NACE kodunun da imalat sınıfında olduklarını doğrulamaları gerekmektedir.
KOSGEB KOBİGEL 2017 senesi proje çağrısı konuları incelendiğinde, çağrının hem orta-yüksek ve yüksek teknoloji sınıfında imalat gösteren işletmeler hem de geleneksel üretim yapan işletmeler için uygun olduğu görülüyor. İşletme teknoloji sınıfının belirlenmesinde – NACE kodu ilişkisi ise, OECD Teknoloji Düzeyi Sınıflandırma Tablosu’ndan faydalanılmakta. Program hedefi dahilinde, orta yüksek ve yüksek teknoloji işletmeler birazdan bahsedeceğimiz gibi daha fazla proje konusundan faydalanma şansı elde ediyorlar.
Orta-düşük ve düşük teknoloji KOBİ’lerinin kendileri için belirlenen proje konuları ile çağrıdan faydalanabilmeleri için 2016 yılı net satış hasılatının en az 300.000 TL, yıllık işçi biriminin ise 3 olması gerekiyor. Aynı kural, orta yüksek ve yüksek teknoloji KOBİ’leri için gerekli değil.
KOSGEB KOBİGEL 2017 senesi proje çağrısı için 8 adet proje konusu belirlenmiş durumda. Öncelikle bu konuları aşağıda sıralayalım:
Konu 1 – Dördüncü Sanayi Devrimine Hazırlık: Üretimde Nesnelerin İnterneti Uygulamaları
Konu 2 – Orta Yüksek ve Yüksek Teknoloji Sektörlerin Üretim ve İhracattaki Ağırlığının Artırılması
Konu 3 – Katma Değeri Yüksek Üretime Geçiş
Konu 4 – İhracat Kapasitesinin Artırılması ve Yeni Pazarlara Açılım
Konu 5 – Mikro Ölçekli İşletmelerde Tasarım, Mühendislik İmkan ve Kabiliyetlerinin Geliştirilmesi ve Ölçek Büyütme
Konu 6 – Bilişim Teknoloji Altyapısının Güçlendirilmesi
Konu 7 – Enerji Verimliliğinin Artırılması
Konu 8 – Yeşil Üretime Geçiş
Bu kadar kapsamlı bir çağrı programında, KOBİ sınıfı ve Teknoloji düzeyine göre uygun proje konusunu seçmek alt kriterler de dikkate alındığında zorlaşmakta. Proje konularına göre gerçekleştirilmek istenen projelere, potansiyel başvuru sahiplerinin uygun olup-olmadıklarını belirleyebilmeleri için aşağıdaki tablo dikkate alınabilir.
Tablo 1 – KOSGEB KOBİGEL 2017 Programında İşletme Ölçeği ve Teknoloji Sınıfına Göre Başvuru Gerçekleştirilebilecek Proje Programları
KOSGEB KOBİGEL 2017 senesi proje çağrısı, geçen seneki çağrılarda olduğu gibi aynı bileşenlerden oluşuyor. Fakat bu sene KOBİ’lere proje başına verilecek olan destek üst limitleri geçen seneye oranla artırılmış durumda. Kurum, ilgili konularda proje geliştiren işletmelere 300.000 TL geri ödemesiz, 700.000 TL geri ödemeli destek sunuyor. Bu çağrı döneminde, her bölge için destek oranı %60. Yerli makine-teçhizat için ise ek %15 destek sağlanıyor. Ek destekten faydalanmak için satın alınması planlanan makine-teçhizatın yerli malı belgesine sahip olması gerekiyor.
Projeler bütçe kalemleri; personel, makine teçhizat, yazılım ve hizmet alımı giderlerinden oluşuyor. Her gider grubu için belirli destek üst limitleri mevcut. Bu limitler aşağıdaki tabloda yer almakta.
Tablo 2 – KOSGEB KOBİGEL 2017 Programında Bütçe Kalemleri ve Üst Limitler
Personel gideri olarak projenin destek almasından sonra istihdam edilecek personellere ilişkin AGİ hariç net maaş desteği veriliyor. KOSGEB diğer programlarda hep sanayiyi nitelikli eleman (meslek lisesi ve üzeri mezunu) istihdam etmeye teşvik etmekteydi. Bu programda; lise ve altı personellerin de desteklenmesi söz konusu. Proje başına en fazla 4 personel için bütçe belirtilebilecek. Personel başına sağlanacak maksimum aylık AGİ hariç net ücretler ise şu şekilde:
Lise ve altı öğrenim dereceli personel – 1.500 TL
Önlisans öğrenim dereceli personel – 1.750 TL
Lisans öğrenim dereceli personel – 2.000 TL
Yüksek lisans öğrenim dereceli personel – 2.750 TL
Yüksek lisans ve üzeri öğrenim dereceli personel – 3.500 TL
Program kapsamında satın alınacak makine-teçhizatın ise sıfır olması bekleniyor. Bu gider grubunda kalıplara ilişkin maliyetler de bütçelendirilebiliyor.
Yazılım ve yazılımla ilişkili danışmanlık giderleri kapsamında bu defa ilk kez SAAS tabanlı yazılımlara ilişkin kiralama ücretleri de geçerli. Geçmiş dönemdeki çağrılarda bu yazılımları talep eden yeni nesil işletmelerin talepleri kurum tarafından olumlu karşılanmış görülüyor.
Hizmet alımı giderleri grubu oldukça kapsamlı. Bu grupta; eğitim, danışmanlık, tanıtım, belgelendirme, test-analiz, fuar, seyahat vb gibi giderler desteklenmekte.
Proje başvuru dokümanlarının ekinde, her grup dahilinde talep edilen her gider için fiyat teklifi-proforma belgelerinin de beyan edilmesi gerekiyor. Birim maliyeti 50.000 TL’den fazla olan giderler için üç adet proforma alınması şartı mevcut. Başvuru gerçekleştirilecek tüm projelerin en az iki gider grubuna sahip olması gerektiğinin unutulmaması gerekmekte.
Son olarak, programa başvuru gerçekleştirecek işletmelerin 2016 yılı net satış hasılatından daha yüksek tutarda proje başvurusu yapamayacaklarını bilmelerinde fayda var.
Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz üzere, 2016 senesinde ülkemizde yaşanan gelişmeler proje değerlendirme-denetim ve ödeme süreçlerinin oldukça yavaşlamasına neden oldu. 2016 senesinde KOSGEB KOBİGEL çağrılarına başvuran kimi işletmeler, ödemelerini ufak bir gecikmeyle aldılar, kimileri ise hala ödeme beklemekteler. Bu durum, ister istemez proje planlarında sarkmaların oluşmasına ve özellikle mikro KOBİ ölçeğindeki işletmelerin finansal zorluklar yaşamalarına sebebiyet verdi.
Tüm bu olumsuz etmenlerin, proje başvurusu gerçekleştirecek işletmeleri yeni çağrı döneminde sıkıntıya sokmaması için KOSGEB bu dönem ön ödeme imkanı sunuyor. Projesi destek alan işletmeler, kabul edilen proje bütçelerinin %30’u kadar teminat göstermeleri halinde ön ödemeden faydalanabilecekler. Üstelik teminat mektubu masrafları da KOSGEB tarafından %100 oranında destekleniyor.
Destek alan işletmeler, harcamalarını ikişer aylık periyotlarla hazırlayacakları raporlarla kuruma ileteceklerdir. Ödemenin alınabilmesi için, beyan edilecek gider kalemine ilişkin ödeme ve ilgili vergilere ilişkin ödemelerin tamamlanması gerekiyor.
Geri ödemeli desteklerden, yalnızca teminat gösteren firmalar faydalanabilecek. Teminat giderlerinin tamamı KOSGEB tarafından üstleniliyor. Geri ödemeli destekten faydalanacak işletmeler için geri ödeme takvimi projenin bitişini izleyen 6. ayda başlıyor, 8 eşit taksitle 3’er aylık periyotlarla yapılıyor.
Son başvuru tarihi 20 Ekim 2017 olan çağrıda, hedeflenen takvime göre sonuçlar 2 Ocak 2018 tarihinde duyurulacak. Programın detaylı takvimi için aşağıdaki görsel dikkate alınabilir.
Takvimden de görüleceği gibi, projenin en erken başlama tarihi 3 Ocak 2018’dir. Bu tarihten önce yapılan projeyle ilişkili harcamaların hiçbiri destek kapsamında değerlendirilemez. Bununla birlikte, proje sonuçlarının duyurulmasında kurum kaynaklı gecikmelerin yaşanabileceği de dikkate alınmalıdır.
KOSGEB KOBİGEL 2017 Çağrısı Proje Takvimi
Yazımızın başında da hatırlattığımız gibi, 2016 senesinde farklı proje çağrılarıyla yine aynı program çerçevesinde destekler sağlanmıştı. Özellikle programın ilk çağrısı olan “Orta yüksek ve yüksek teknoloji KOBİ’lerinde kapasite geliştirilmesi” çağrısı çerçevesinde destek alan işletmelerin projelerinin KOSGEB süreçleri tamamlandıysa, bu çağrıdan da faydalanabiliyorlar. Yalnızca bu çağrıdan destek almış işletmeler; çağrıda yer alan Konu 2 – Orta Yüksek ve Yüksek Teknoloji Sektörlerin Üretim ve İhracattaki Ağırlığının Artırılması konusuna proje sunamıyorlar.
Yine aynı şekilde, 2016 senesinde “Geleneksel imalat sanayi KOBİ’lerinde katma değerin arttırılması” çağrısına başvuran işletmeler, projelerinin KOSGEB süreçleri tamamlandıysa Konu 3 – Katma Değeri Yüksek Üretime Geçiş haricindeki diğer projelere başvurabiliyorlar.
Program birçok işletmeye uygun olacağı için oldukça rekabetçi bir proje ortamının oluşması bekleniyor. Bu durumun farkında olan KOSGEB, projelerin değerlendirilmesinde iki önemli kriter belirlemiş.
Kamu kaynaklı desteklerle proje tamamlamış ve bunu proje eklerinde belgeleyen işletmeler değerlendirmede ek 5 puan alıyor. Yine aynı şekilde orta-yüksek ve yüksek teknoloji sınıfındaki işletmeler de ek 5 puan almakta. İşletme ortaklarından en az %50’sinden fazla hisseye sahip gerçek ortağın kadın olması halinde projeye ek 5 puan veriliyor. Değerlendirmede verilecek ek puanların toplamı 10’u geçemiyor.
KOSGEB KOBİGEL 2017 senesi proje çağrısı konu ve dağıtılacak bütçe büyüklüğüne bakıldığında oldukça cazip bir program izlenimi vermekte. Bu yönde ilgili paydaşların yaptığı reklam faaliyetleri, birçok işletmenin programa başvurmalarında etkili olacak. Başvurmak isteyen işletmelerin, özellikle ek puan kriterlerini ve geçmiş proje deneyimlerini iyi değerlendirmelerini tavsiye ediyoruz.
Destek alacak işletmeler için bir diğer önemli konu da proje konusu. Proje konusuna tam olarak uymayan ve işletmenin ilgili konular haricindeki rutin ihtiyaçlarını karşılayacak giderleri içeren projelerin avantajlı olmayacağını düşünüyoruz.
Çağrı dokümanında değerlendirme kriterlerinde, personel istihdamı etkisine ilişkin herhangi bir ifade bulunmadığı için sırf projenin şansını artırmak adına proje başarılı olduğunda istihdam planında olmayan personeller için bütçe oluşturulmaması gerektiğini hatırlatıyoruz.
Herşeyden önemlisi, 2016 senesindeki gibi ödeme aksamalarının yaşanabileceğini, bu aksaklıkların işletme finansal yapısına etkisinin minimuma indirilmesi yönünde çalışma yapılmasını gerekli buluyoruz.
KOSGEB projelerinde başvuru ve destek sürecinde eksiksiz dokümantasyonun son derece önemli olduğunu, programa başvuracak işletmelerin program mevzuatını çok yönlü değerlendirerek hareket etmelerini öneriyoruz.
diPMO, 2016 senesinde yayımlanan iki çağrı döneminde birçok projenin danışmanlığını üstlendi. Bu dönemlerde sunulan projelerin bir kısmının süreçleri başarılı bir şekilde tamamlandı, bir kısmı ise hala sürmekte. Geçmiş dönemde bu konuya ilişkin yaptığımız çalışmalar ve yayınladığımız blog yazılarına aşağıdaki linklerden kolay erişim sağlayabileceğinizi hatırlatıyoruz.
http://dipmo.net/2016/04/25/kosgeb_kobigel_1_donem_cagrilari/
http://dipmo.net/2016/05/22/kosgeb_kobigel_ikincidonemcagrilari/
https://infograph.venngage.com/p/129338/kosgeb-kobgel-projeleri-ve-dipmo-proje-sonular
Programa ilişkin gerçekleştireceğimiz saha ziyaretlerinde yöneltilen soruları göz önüne alarak ‘SIK SORULAN SORULAR’ bölümü hazırlayacağız. Bu listeye eklenen sorulardan haberdar olmak veya farklı soru talepleriniz için [email protected] adresinden listemize üye olabilirsiniz.
Öte yandan bu döneme ilişkin çağrı hakkında herşeye KOSGEB tarafından programa özel hazırlanan sayfadan ulaşabileceğinizi hatırlatıyoruz. Programa ilişkin diPMO sunumunun faydalı olmasını temenni ediyoruz.
Proje başvurusu gerçekleştirecek tüm işletmeler şimdiden başarılar, iyi olan projelerin desteklenmesi dileğiyle.