KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 Yılında Yenileniyor!
Girişicilere KOSGEB tarafından sağlanan Girişimcilik Programı’nda 2019 yılı ve sonrasındaki başvurular için geçerli olacak destekleri sizin için değerlendirdik.
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 yılında yenilenen mekanizmasıyla; önceki yıllarda olduğu gibi kendi işini kurmak isteyen kişileri desteklemeyi amaçlıyor. Ülkemizde girişimcilik kültürünün yaygınlaşması adına ilk olarak 2010 senesinde devreye alınan program; zamanla geçirdiği mevzuat değişiklikleri ile 8 seneden beri uygun sektörlerdeki girişimleri desteklemişti. 2019 senesi itibariyle farklı bir yapıya sahip olması planlanan desteği sizler için değerlendirdik.
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 Yılı İşleyiş Süreci
2019 senesi çerçevesinde açıklanan ve ülkemiz kalkınma planında izlenecek stratejileri belirleyen Yeni Ekonomi Programı – YEP, Ekonomik Dengeleme, Sürdürülebilir Sağlıklı Büyüme, Daha Adaletli Paylaşım ile Nitelikli İnsan Gücü ve Güçlü Toplum’u hedefliyor. Plan genelinde; performansı ölçülebilebilir makro/mikro hedefler koyulması, tıpkı 2018 Ağustos ayından itibaren TEYDEB 2.0 sürecine geçen TÜBİTAK Ar-Ge Programları’nda olduğu gibi, KOSGEB’in de yürüttüğü projelerde mevzuat/uygulama değişikliğine gidileceğini gösteriyor. Bu çerçevede, ilk köklü değişikliğin; henüz kurumun duyuru sayfasında bile yer almayan KOSGEB Girişimcilik Programı ile başlayacağı söylenebilir.
2019 yılı öncesinde; işletme kuruluş desteği, kuruluş dönemi makine-teçhizat desteği ve işletme giderleri desteği kalemleri çerçevesinde 50.000 TL geri ödemesiz, 100.000 TL geri ödemeli verilen destek, 01/01/2019 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek yeni sistemle birlikte bir hayli değişecek. İlk bakışta desteğin nitelikli girişimciliği artırmaya yönelik farklılaştırıldığını görmek mümkün.
Yeni mekanizmada; girişimciler teknoloji sınıflarına göre iki alt kategoride desteklenecek. Bu kategorilerden ilki olan “Geleneksel Girişimci Desteği”, KOSGEB’in desteklediği NACE kodlarındaki girişimcileri desteklemeyi amaçlarken, ikinci kategori olan “İleri Girişimci Desteği” hizmet ve ticaret NACE kodları haricinde imalat ve yazılım faaliyetlerini desteklemeyi ve yüksek teknolojideki girişimleri özendirmeyi amaçlıyor.
Geleneksel Girişimci Desteği
Geleneksel Girişimci Desteği, KOSGEB tarafından desteklenen NACE kodlarına sahip olacak şekilde kurulacak girişimciler için uygun. Bu sektörlere; KOSGEB Desteklenen NACE kodları listesinden ulaşmak mümkün. Desteklenen sektörlerin üst sınıfına ulaşmak için aşağıdaki tablodan da faydalanılabilir:
Destekten Faydalanabilecek Sektörler Üst NACE kodları
Desteklenen sektörlerin belirlenmesinde; yalnızca NACE Rev 2 kodu uygunluğunu doğrulamanın yeterli olmadığını, alt kodların da kurumun sitesinden sorgulanması gerektiğini hatırlatalım.
Desteklenen NACE koduna uygun girişimler; Geleneksel Girişimcilik Programı kapsamında kuruluş desteği ve performans desteği olmak üzere iki farklı destekten faydalanabilecekler.
Kuruluş desteği; girişimcinin kuracağı işletmeye verilecek ön bir destek. İşletmesini; şahıs işletmesi olarak kuran girişimcilere 5.000 TL, sermaye şirketi statüsünde kuran girişimcilere ise 10.000 TL destek verilecek. Destek için herhangi bir geri ödeme olmadığı gibi, uygun niteliklere sahip girişimcilerin (daha önce destekten faydalanmamış ve KOSGEB Eğitimlerini tamamlamış) tamamı destekten faydalanabilicek.
Geleneksel Girişimci Programı’nda yer alacak bir diğer destek de Performans Desteği. Performans Desteği, kurulan işletmelerin bir ve iki yıllık süreçler dahilinde yarattıkları istihdam değerine ödüllendirmek ve sürekliliğini teşvik etmek amacıyla oluşturulmuş. Diğer bir deyişle, girişimcilere makine, teçhizat için bütçe ayırmak yerine performanslarına dayalı bir hibe mekanizması oluşturulmaya çalışılmış.
Oldukça karmaşık ve bize göre girişimci seviyesindeki gerçek kişilerin öz değerlendirmesini zorlaştıracak destek kapsamındaki üst limitler aşağıdaki tablodan takip edilebilir:
Performans Desteği Destek Miktarları
Söz konusu destekten faydalanmak için; işletmenin SGK Hizmet Listesi ve bu listelerde istihdam edilen personelin prim gün sayılarının toplamı dikkate alınacak. Başvuru sahibi girişimcinin; kadın, engelli, gazi, şehit yakını veya 30 yaşın altında olması durumunda; yukarıdaki destek miktarlarına 5.000 TL ek destek verilecek.
KOSGEB program için oluşturduğu resmi web sitesinde; “Geleneksel Girişimcilere 60.000 TL Destek” olarak duyurduğu senaryoda;
- Sermaye şirketi olarak kurulan
- I. yıl sonunda 1080 gün ve üzeri prim gün sayısına sahip
- II. yıl sonunda 1440 gün ve üzeri prim gün sayısına sahip
- Kadın, engelli, gazi, şehit yakını veya 30 yaşın altında
bir girişimcinin alabileceği maksimum hibe miktarından bahsetmiş. Yani KOSGEB girişimcilere “Hadi sen şirket kur, ben sana 60.000 TL vereyim.” gibi bir iddada bulunmuyor.
İleri Girişimci Desteği
İleri Girişimci Desteği ise istihdam, katma değer, ihracat potansiyeli yüksek girişim faaliyetlerine geleneksel girişimcilere göre daha fazla desteklenmesi için kurgulanmış bir yapıya sahip. İleri Girişimci Desteği’nden faydalanabilecek işletmeler yine iş fikrinin teknolojik içeriğine göre sınıflandırılıyor. İleri Girişimci Desteği’nden faydalanabilecek girişim faaliyetlerine ilişkin NACE kodları KOSGEB tarafından yayımlanmış İleri Girişimci Programı Faaliyet Konuları Tablosu’nda yayımlanmış.
İleri Girişimci Desteği Faaliyet Konusuna Göre Teknoloji Sınıfı
İleri Girişimcilik Desteği; Geleneksel Girişimci Desteği kapsamında bulunan kuruluş desteği ve performans desteğini kapsıyor. Bu destekler ek olarak; program ile kurulan işletmenin teknoloji sınıfına göre makine, teçhizat ve yazılım alımlarına destek sağlıyor. İşletmenin hangi teknoloji sınıfında değerlendirileceği yukarıda sunduğumuz ekran görüntüsünden de görüleceği gibi NACE kodlarına göre tablonun sağ tarafında tanımlanmış.
Bu sınıflara uygun kurulmuş;
- Düşük-Orta Düşük Teknoloji Düzeyindeki işletmelere 100.000 TL’ye kadar
- Orta Teknoloji Düzeyindeki işletmelere 200.000 TL’ye kadar
- Yüksek Teknoloji Düzeyindeki işletmelere 300.000 TL’ye kadar
%75 oranında makine, teçhizat ve yazılım desteği sağlanacak. Destek kapsamında; 3 yılını geçmemesi ve bu durumun kanıtlanması halinde ikinci el makine ve teçhizat gideri sunmak mümkün. Birinci el ve yerli malı belgeli makine, teçhizat alımları, tıpkı diğer KOSGEB desteklerinde olduğu gibi %90 oranında desteklenecek. Ayrıca destek SAAS tabanlı yazılımların da destek kapsamına alındığını belirtelim.
İleri girişimci desteğinden faydalanacak girişimcilere verilen bir diğer destek de; 10.000 TL’ye kadar %75 oranında sağlanacak Danışmanlık ve İşletme Koçluğu desteği. KOSGEB onaylı mentörler, TTO’lar, üniversiteler, sanayi odaları ve melek yatırımcılar tarafından verilecek bu destekte; koç/danışman atamalarını KOSGEB üstleniyor. Destekten faydalanacak girişimcilerin; başvuru aşamasında işletmelerinin hangi konuda desteğe ihtiyacı olacağını belirtmeleri gerekiyor.
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 Yılı Başvuruları ve Girişimcilik Eğitimleri
2010 senesinden itibaren KOSGEB Hizmet Merkezleri, çeşitli kamu kurumları ve üniversiteler tarafından düzenlenen KOSGEB Girişimcilik Eğitimleri bu programda da önem kazanıyor. Programın bir önceki mevzuatında; herhangi bir zaman diliminde bu sertifikayı almış girişimciler, süre sınırı olmadan programa başvuru gerçekleştirebiliyorlardı. KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 senesinde devreye girecek yeni mevzuatla birlikte; sertifika almış fakat bu sertifikayı kullanarak şirketleşmemiş girişimciler, 01/01/2021 yılına kadar yeni eğitimlere katılmaksızın destekten faydalanabilecekler.
Geçmiş dönemde eğitim sertifikasını almış ve bu sertifikayı kullanarak şirketleşmiş girişimcilerin, bu destek programına başvuru hakkı bulunmuyor. Aynı şekilde, sertifikasıyla başvuru gerçekleştirmiş fakat süreçte başarısız olan girişimciler de yeni girişimleri için destekten faydalanamayacaklar.
Henüz KOSGEB onaylı girişimcilik eğitimi almamış kişiler, 2019 senesinde yayımlanacak eğitimlere katılım gerçekleştirmeli. Eğitimlerin nasıl düzenleneceğine ilişkin henüz bir resmi kaynak bulunmasa da; eğitimlerin geleneksel girişimcilik eğitimi ve ileri girişimcilik eğitimi olacak şekilde iki aşamalı olarak gerçekleşmesi beklenmekte.
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 Yılı ve Başvuru Etapları
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 yılı başvurularında da girişimciler, şirket kurma ve başvuru süreçlerini mevzuata uygun olarak yürütmeliler. Destekten faydalanmak isteyen girişimcilerin kötü sonuçlarla karşılaşmaları için izlemesi gereken aşamalar aşağıdaki başlıklarda özetlenebilir:
1. Aşama – KOSGEB Girişimcilik Eğitimleri: Eğitimini tamamlamış ve girişimcilik sertifikasını almış işletmeler 01/01/2019 – 01/01/2021 tarihleri arasında destek başvurusunda bulunabilir. Eğitim sertifikası bulunmayan girişimciler, KOSGEB onaylı eğitimlerini tamamlamalıdır.
2. Aşama – Şirket Kurulumu: KOSGEB Girişimcilik Sertifikası tarihinden sonra olmak üzere şirket kurulum işlemleri tamamlanmalıdır.
3. Aşama – KOSGEB Kayıtları ve Uygun Başvurular: Şirketlerini kuran girişimciler KOSGEB kayıtlarını tamamladıktan sonra NACE kodlarına uygun desteklere KOSGEB sistemi üzerinden başvurmalılar.
KOSGEB – Girişimciliği Geliştirme Destek Programı Başvuru Aşamaları
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 Yılı Yürütme Süreçleri
Gelelim işin değerlendirme tarafına. Mevzuata göre; KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 yılı ve sonrasında başvurusunu yapan girişimcilere; projelerinin desteklenip desteklenmeyeceği 60 gün içerisinde bildirilecek. Şu zamana kadar özellikle KOBİGEL projelerinde duyurulan takvime uymayan kurumun, sonuçlanma aşamasının en azından bu program dahilinde hedefleri tutturması gerektiğini düşünüyoruz.
Kurul kararı sonucunda desteklenmeyen projelere; 15 gün süreyle itiraz hakkı mevcut. İlk başvuruda reddedilen ve itiraz sonucunda da desteklenmeye hak kazanamayan girişimciler, programa bir daha başvuru gerçekleştiremiyor.
Daha detaylar belirli olmasa da, geleneksel girişimcilik desteği kapsamında sağlanacak kuruluş desteğine ilişkin hak ediş ödemelerinin; gecikmeleri göz ardı edersek kısa sürede gerçekleştirileceği öngörülebilir. Yine aynı desteğin alt kategorisinde yer alan performans desteği ödemeleri içinse girişimciler; 1. ve 2. performans döneminin tamamlanmasını bekleyecekleri aşikar.
İleri girişimci desteğinden faydalanacak işletmeler; projeleri kapsamında alacakları makine, teçhizat ve yazılımları başvuru tarihinden itibaren bir yıl içerisinde beyan etmeliler. Bu destekte de yer alan kuruluş desteği ve performans desteği için ödeme zamanları geleneksel girişimcilik desteği ile aynı. Ayrıca, yine ileri girişimci desteği çerçevesinde sunulacak Danışmanlık ve İşletme Koçluğu Desteği’ne ise, 2. yılın sonuna kadar faaliyetler tamamlanmak şartıyla, taahhütname tarihinden itibaren üç yıl içerisinde başvuru gerçekleştirilebilecek.
Geçmiş girişimcilik desteği ve diğer tüm KOSGEB desteklerinde olduğu gibi, girişimciler satın alacakları makine ve teçhizatlar için hizmet alıcıya ödeme opsiyonunu kullanabilecek. Bu opsiyon için girişimcinin destek oranı haricindeki %25’lik tutar ve KDV ödemesini hizmet alıcıya ödemesi gerekmekte. Bu finans planında, iki tarafın da vergi borcu olmaması gerektiğini hatırlatalım.
Programda, girişimcinin teminat gösterebilmesi durumunda; desteklenen proje bütçesinin %50’si ön ödeme yoluyla alınabilir. Program mekanizması dikkate alındığında, bu opsiyonun yalnızca 1 sene içerisinde satın alınması öngörülen makine, teçhizat ve yazılım giderleri için uygulanabilir olduğunu düşünüyoruz.
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 Yılı İzleme Süreçleri
Yazımızın başında, Yeni Ekonomik Model – YEM çerçevesinde izlenebilirliğin öneminden bahsetmiştik. Bu çerçevede KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 yılı ve sonrasındaki projelerin yine geleneksel girişimciler ve ileri girişimciler olmak üzere iki farklı seçenekle yapılacağını söyleyelim.
Nispeten ileri girişimcilik desteğine göre daha düşük destek sağlanan geleneksel girişimcilik desteği çerçevesinde; ilk iki yıl ve ikinci yılı takip eden 30 günlük süreçte; girişimcinin faaliyetlerine devam edip etmediği resmi kaynaklarla kontrol edilecek.
İleri girişimcilik desteğinde ise; birinci yılı takip eden 30 günlük süreçte girişimci faaliyetlerinin devam edip etmediği kontrol edilecek. Ayrıca, ikinci yılın son 90 günü içerisinde KOSGEB uzmanı işletme ziyareti gerçekleştirilecek. Aynı girişimcilik destek programında olduğu gibi iki yılın bitimini izleyen 30 günlük süreçte destek alan işletmenin faaliyetlerine devam edip etmediği kontrol edilecek.
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 Yılı Diğer Konular
KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 ve sonrasında başvuru gerçekleştirmeyi düşünen girişimcilerin başvuru öncesi ve sonrasında aşağıdaki konulara dikkat etmeleri gerektiğini hatırlatalım:
- İleri girişimcilik desteğinde yer alan makine-teçhizat-yazılım desteğinden faydalanan işletmeler, destek aldıkları kalemlerin satışını ya da devrini iki yıl süreyle gerçekleştiremez.
- Gerek ileri gerekse geleneksel girişimci desteklerinden faydalanan girişimciler; mücbir sebep olmadıkça proje süresince işletmelerini kapatamazlar. Mücbir sebep haricindeki nedenler hariç işletmesini kapatan girişimciler; KOSGEB’den aldıkları destekleri yasal faiziyle ödemek zorundadırlar.
- Destek sürecinde girişimci desteği almış işletmelerin devri, başka bir şirketle bileşmesi veya nevi değişikliği gerçekleşmesi durumunda; projenin devam edip etmeyeceğine kurum karar verir.
- Program kapsamında gider beyan edilecek kalemlerin hiç biri birinci dereceden akrabalar ve bu akrabaların ortak olduğu şirketlerden satın alınamaz.
- Destek alan girişimciler, işletmelerinin görülen bir alanına tabela asarak ve varsa satın aldıkları makine-teçhizat üzerine bir etiket yapıştırarak KOSGEB desteğini görünür kılmalılar.
TEB İcat Çıkar Teknolojik Girişimcileri Bekliyor!
Görüldüğü üzere KOSGEB’in girişimciliği özendirme faaliyetleri; KOSGEB Girişimcilik Programı 2019 yılı ve sonrasındaki başvurularda nitelikli girişimciliğe odaklanmış durumda. diPMO olarak; kurum tarafından alınan bu kararın ağırlıklı olarak yeme-içme sektörüne yönelik girişimler açmak için kullanılan eski desteğe göre daha faydalı olacağını düşünüyoruz. Öte yandan; girişimcilik destek programındaki yeni düzenlemelerin mevcut durumda zaten teknoloji girişimcilerinin de başvurabildiği bu yazımızda incelediğimiz KOSGEB Ar-Ge İnovasyon ve Destek Programı’na etkilerini merakla bekliyoruz.
Öte taraftan; ülkemizde özendirmek istenilen teknoloji girişimciliği; birçok finans kurumunun da radarında. TEB finans alanında teknolojik fikirleri desteklemek için üç farklı kategoride bir yarışma düzenliyor. İcat Çıkar, ismiyle lansmana çıkan yarışma için son başvuru tarihi 15 Ocak!
“Şöyle olsa daha güzel olurdu!” diyorsan ya da bir girişim fikrin varsa hemen sen de katıl. Unutma, son katılma tarihi 15 Ocak! @tebkariyer
Yazımızın sonunda program hakkında en doğru kaynağa; kurumun hazırladığı web sitesinden ulaşabileceğinizi hatırlatıyor; tüm girişimcilere bu zorlu yolda başarılar diliyoruz.
