Bilişim sektörü ihracat destekleri yazımızla, genel hatlarına Ticaret Bakanlığı Bilişim Sektörleri yazımızda değindiğimiz 5447 sayılı karar çerçevesinde Türkiye Bilişim Sektörünün Uluslararasılaşması ve E-Turquality (Bilişimin Yıldızları) Programı’nı değerlendirmeye devam ediyoruz. Karar oldukça kapsamlı olduğu için bu yazımız bilişim sektörüne sunulacak uluslararasılaşma desteklerini kapsayacak. Yine aynı kararda yer alan E-Turquality (Bilişimin Yıldızları) Programı’na ise bu yazımızda değindiğimizi hatırlatalım.

Bilişim sektörü ihracat destekleri kullandığımız temel kaynak 20.04.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 5447 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı. Bu karara ek referans aldığımız diğer bir kaynakta karara ilişkin yayınlanan uygulama esasları.

Bilişim Sektörü İhracat Destekleri Kimler İçin?

Bilişim sektörü ihracat desteklerinden faydalanabilecek;

• İlgili bilişim alt sektörlerinden ve bu sektörlere ilişkin muhtemel faaliyet kodlarından
• Kurum, kuruluş ve şirketlerden

bu yazımızda bahsetmiştik. Destek mekanizmasında başvuru gerçekleştirecek bilişim sektörü şirketinin faaliyet gösterdiği alt sektörün tespitini kritik buluyoruz. Bu yüzden şirketlere başvuru öncesinde NACE kodlarını kontrol etmelerini öneriyoruz. Faaliyet konusuna göre şirketlerin NACE kodlarına vergi levhalarından ulaşabileceklerini ve tüm faaliyet kodlarını incelemek için burayı ziyaret edebileceklerini hatırlatıyoruz.

Bilişim Sektörü İhracat Destekleri – Eski Desteklere Göre Farklılıklar Neler?

Ticaret Bakanlığı Bilişim Sektörleri yazımızda da değindiğimiz üzere bilişim sektörüne sağlanan ihracat destekleri, hizmet ihracatı destekleri altında yer alıyordu. Yeni kararla birlikte, bilişim sektörü destekleri, diğer hizmet sektörü desteklerinden tamamen ayrılmış durumda. 5447 sayılı karar öncesinde geçerli olan 2015/8 Sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Karar incelendiğinde yeni destek mekanizması ile eskisi arasında bazı farklılıklar gerçekleştiği görülüyor. Destek mevzuatına hakim ve desteklerden sistematik olarak fadalanan şirketler için bu farklılıkların en önemlilerini bir kaç maddede özetlemeye çalışalım:

• Mevcut kura göre destek miktarları genel olarak düşürülmüştür.
• İlk destek alınma tarihinden itibaren 4 yıl olarak hesaplanan ve destek süresini doldurmuş olan işletmeler için destekler sıfırlanmış ve destek süreleri desteğe konu ilk gider tarihinde başlamak üzere 5 yıla çıkarılmıştır.
• Yeni destek olarak; Makine teçhizat kiralama, Ürün Yerleştirme, Yurt Dışı Arama Desteği, E-ticaret üyelik desteği gelmiş, danışmanlık desteği ise kaldırılmış ve E-Turquality kapsamına alınmıştır.
• Yazılım/Oyun geliştirme ve reklam tanıtım pazarlama desteği için kuruluş tarihi üzerinden 1 yıl geçmiş olma zorunluluğu ile son yıl bilişim ürünlerinden en az 250.000 TL’lik gelir sağlama şartı getirilmiştir.
• Yazılım/Oyun geliştirme desteği kapsamında istihdam edilecek personel sayısı 2’den 5’e çıkarılmış ve istihdam edilecek personel  için mühendislik fakültesinden mezun olma şartı getirilmiş.
• Eski destek mekanizmasında giderlere denk gelen tutarlarda KDV gibi dolaylı vergiler dikkate alınmıyordu. Yeni destek mekanizmasında ise dolaylı vergiler de destek oranı kadar geri ödemeye tabi olacak. Bu sevindirici bir gelişme

Kararla İşbirliği Kuruluşlarına Sağlanacak Destekler

Daha önce de bahsettiğimiz gibi, destekten işbirliği kuruluşları ve şirketler farklı alt başlıklar altında faydalanabilecek. Bu bölümde işbirliği kuruluşlarına sağlanan desteklerden bahsedelim. Detaylar öncesinde, işbirliği kuruluşu tanımına bir kez daha bakalım:

İşbirliği kuruluşu: İhracatçı birlikleri, ticaret ve sanayi odaları, OSB’ler, endüstri bölgeleri, TGB’ler, serbest bölge, üniversiteleri, teknoloji merkezlerini, sektörel dış ticaret şirketleri, sektör birlikleri, dernekleri ve kuruluşları ile Bakanlık tarafından belirtilen kamu /özel diğer kurum ve kuruluşları ve bunların kurduğu şirketleri ifade etmektedir.

İşbirliği kurumlara, kararın hem ikinci bölümünde geçen İhracata Hazırlık ve Kurumsal Kapasite Oluşturma Destekleri başlığındaki  hem de üçüncü bölümünde geçen Yurtdışına Yönelik Pazarlama ve Pazarda Tutundurma Aşaması Destekleri başlığındaki alt desteklerden faydalanabiliyor. Metin halinde ifade ettiğimizde okuması oldukça zorlaşacak alt desteklerine ilişkin detayları bir tabloda sizler için değerlendirdik.

Tablodan da fark edileceği üzere yurtdışı bireysel ve milli katılım organizasyonlarının bakanlık tarafından “prestijli etkinlik” olarak tanımlanmış olması halinde destek oranları artıyor.

Yeni kararda, işbirliği kuruluşları yerli orta ve yüksek teknoloji ürünlerinin yurt dışında pazarlama faaliyetlerini yürütebilmeleri için teknoloji pazarlama ofisleri kurabilecek. Dileyen işbirliği kuruluşları karar çerçevesinde yurtdışı birim desteğinden de faydalanabilecek. İşbirliği kuruluşları yurt dışı birim desteğinden aynı anda 10 birim için faydalanabilecekler.

Ek olarak, şirketlerin kapasitelerinin büyümesi ve ihracata yönelik Türk bilişimci, yazılımcı ve oyuncuların yetiştirilmesi için TİM ve/veya İhracatçılar Birliği tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin giderleri 3.000.000 TL’ye kadar desteklenmektedir.

Kararla Şirketlere Sağlanacak Destekler

Bu bölümde şirketlere sağlanacak desteklere ilişkin bilgiler vereceğiz. Bir önceki bölümde yaptığımız üzere, öncelikli olarak kararda geçen şirket tanımını yineleyelim.

Şirket: 13/1/2011 tarihli ve 6102 Türk Ticaret Kanununun 124. Maddesi belirtilen ve bu kararın ikinci maddesi kapsamında yer alan komandit, kollektif, anonim, limited ve kooperatif şirketleri ifade etmektedir. 

Tanımdan da görüldüğü üzere bu desteklerden yalnızca sermaye şirketleri faydalanabiliyor. Daha açık bir ifadeyle bilanço esasına göre defter tutan bir şahıs şirketi dahi destekten faydalanamamakta.

diPMO’nun da çok fazla proje geliştirdiği Bilgisayar Oyunu ve Mobil Uygulama Desteği, yeni kararla köklü değişikliğe uğratılmış. Bunlardan ilki, desteğin ismi. Destek yeni kararla birlikte Yazılım, Mobil Uygulama ve Dijital Oyun Geliştirme Desteği olarak anılacak. Diğer önemli bir değişiklikse başvuru gerçekleştirecek şirketin kuruluş zamanı. Eski mevzuatta, tüzel kişiliğe sahip her şirket bir yılını doldurmadan destekten faydalanabiliyordu. Yeni destekte ise, bu amaçla proje gerçekleştirecek şirketlerin başvurudan en az bir yıl önce kurulması gerektiği ifade ediliyor. Ayrıca yeni başvurularda, oyun/yazılım ürünü geliştiren şirketlerin son yıl bilişim ürünlerinden elde ettikleri kazanç da dikkate alınacak. Kararın yürürlüğe girdiği tarih itibariyle destekten faydalanmak isteyen girişimlerin son yıl bilişim ürünleri satışından en az 250.000 TL gelir elde etmesi gerekiyor. Bir nevi nitelikli personel desteği sağlayan bu destekte, genelgede belirtilen bölümlerden son 1 yıl içerisinde mezun olmuş personel istihdam edilmesi halinde, destek oranı %60’a çıkacak.

Özellikle son yıllarda kurulan oyun şirketlerinin faydalandığı bu desteği, karara ilişkin genelge ve uygulama esaslarının yanında başvuru belgeleri yayınlandığında daha kapsamlı bir yazıda değerlendireceğiz.

Bilişim Sektörü İhracat Destekleri – Başvuru ve Yürütme

Desteklere başvuruya ilişkin detaylara, desteklere ilişkin yayınlanan genelge ve uygulama esaslarından ulaşmak mümkün. Bu çerçevede bizler diPMO olarak desteklerden faydalanabilmek için yapılması gerekenleri 2 aşamada toparlıyoruz. Bu aşamalardan ilki olan ön hazırlık ve destek uygunluklarının değerlendirilmesi sürecinde; potansiyel başvuru sahibinin aşağıdaki konulara ilişkin güncel durumunu değerlendirmesini tavsiye ediyoruz:

• Hizmet İhracatçıları Birliği’ne Üyelik Durumu, Üyelik Sürecinin Başlatılması ya da Üyeliğin Aktif Hale Getirilmesi
• Ticaret Bakanlığı Destek Yönetim Sistemi – DYS Portal Kayıtlarına İlişkin Güncel Durum, Kayıtların Açılması ya da Revizyonu
• Başvuru Sahibi NACE Kodu ve Bu Kodun MERSİS Kayıtları İle Uyumluluğu
• Bakanlık ve Hizmet İhracatçıları Tarafından Beklenen Diğer Belgelerin Hazırlanmasında Kullanılacak Şirket Resmi Belgelerinin Güncelliği ve Doğruluğu
• Başvuru Sahibi’ne Uygun Olabilecek Desteklerin Seçimi ve Bu Desteklere İlişkin Ön Şartların Uygunluğunun Doğrulanması

İkinci aşama olan destek yönetim aşamasında, başvuru aşamasından hak edişin alınması aşamasına kadar olan süreçte yapılması gerekenler değerlendirilebilir. Bu sürece ilişkin aşamalar ise sırasıyla şu şekilde:

• Ön başvuru gerektiren desteklerde ön başvuru ve ön onay süreçlerinin yürütülmesi
• Desteğe konu olan faaliyetlerin tamamlanması
• Desteğe konu olan faaliyetlerin tamamlanmasının ardından 6 ay içerisinde ilgili destek başvuru prosedürüne uygun belge setleriyle destek talep başvurularının yapılması
• Destek talep başvurusunun ardından yapılacak incelemenin ardından revizyon talebi olması halinde revizyona konu olan eksikliklerin 3 ay içerisinde tamamlanması ve kuruma iletilmesi
• Hizmet İhracatçıları Birliği tarafından Destek Uygunluk Bildirimi’nin hazırlanması ve başvuru aşamasının tamamlanması

Bilişim Sektörü İhracat Destekleri – Ek Destek Uygulamaları

Yazımızın son bölümünde, her ne kadar şirketler ve işbirliği kuruluşları bölümlerinde kısmi olarak değinmiş olsak da, ek destek uygulamalarını bir kez daha hatırlatacağız.

Öncelikle Bakanlık eski destek mekanizmasında olduğu gibi bu desteklerde de öncelikli/hedef ülkeler için ek destek oranı uygulamasını devreye almış gözüküyor. Henüz oluşan değişiklikler çerçevesinde bakanlık web sitesi kaynakları revize edilmese de, 2022-2023 dönemi için hedef ve öncelikli ülkeleri buradan izlemek mümkün.

Bu bölümle birlikte yazımızın sonuna geliyoruz. Konuyla ilgili Ticaret Bakanlığı Bilişim Sektörü Destekleri ile E-Turquality Bilişimin Yıldızları Programı Desteği isimli diğer yazılarımıza göz gezdirmenizi tavsiye ediyoruz.