KOSGEB İşbirliği Destek Programı

Daha önce İşbirliği Güçbirliği Destek Programı adıyla verilen KOSGEB desteğini, 24 Kasım 2018’de yapılan mevzuat değişikliği sonrasında sizler için değerlendirdik.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı – geçmiş dönemde işbirliği-güçbirliği projeleri olarak da anılmaktaydı – KOBİ’ler arasında ortak çalışma kültürünün geliştirilmesi amacıyla KOSGEB tarafından oluşturulan bir program. Her ne kadar, gözlemlediğimiz kadarıyla ülkemizdeki KOBİ’ler ortak proje geliştirme konusuna sıcak bakmasalar da özellikle orta-yüksek ve yüksek teknoloji alanında ürün/hizmet geliştiren niş-yenilikçi sektörler; rakipleri veya ortak değer üretebilecekleri diğer işletmelerle bir arada girişimler gerçekleştirmeye sıcak bakıyor. Bu eğilimlerden yola çıkarak; KOSGEB İşbirliği Destek Programı ile alakalı araştırmalarımızı KOBİ’lerin 2019 senesi yatırımlarını şekillendirebilmeleri adına sizler için araştırdık.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı Hangi Projeler Destekleniyor?

KOSGEB İşbirliği Destek Programı, en basit haliyle; KOBİ’lerin birbirleriyle ya da büyük ölçekli işletmelerle bir araya gelmesi ve karşılıklı fayda ve rekabet elde etmeleri için ortak girişimlerin hayata geçirilmesini amaçlayan bir mekanizmaya sahip. İşbirliği sonucunda ortaya çıkan girişim; proje ortaklarının çeşitli amaçlarına hizmet edebilir. Bu amaçları; KOSGEB İşbirliği Destek Programı mevzuatında geçen “desteklenecek proje konuları” bölümünden alıntılayarak aşağıda sıralayalım:

Ürün çeşitliliği, üretim verimliliği, kapasite artışı vb konular için ortak imalat
Müşteri ve pazar taleplerinin karşılanabilmesine yönelik ortak tasarım, ürün ve hizmet geliştirme
Ürün ve hizmet kalitelerini geliştirmek amacıyla ortak laboratuvar
Pazar payını artırma ve markalaşma süreçlerini sistematize etmek amacıyla ortak pazarlama
Değer zincirinin artırılması adına beceri ve kabiliyet artışı sağlayan işbirlikleri

KOSGEB İşbirliği Programı - www.dipmo.net

Görsel – KOSGEB İşbirliği Destek Programı Örnek Proje Konuları

KOSGEB İşbirliği Destek Programı’na sunulan projelerde; proje ortaklarına karşılıklı fayda oluşturan, rekabet avantajı sağlayan ve üretim maliyetlerini düşüren muadil projelerin sunulması da mümkün.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı Ortaklık Yapısı Nasıl Olmalı?

KOSGEB son iki seneden beri; destek sunduğu işletmelerin faaliyet alanına ve özellikle bu işletmelerin teknoloji seviyesine önem veriyor. Bu durumu; geçmiş KOBİGEL çağrılarından, her ne kadar şimdilik başvuruya açık olmasa da Teknoyatırım Destek Programı’ndan ve geçtiğimiz ay mevzuatı tamamen yenilenen KOSGEB Girişimcilik Destek Programı yazılarımızdan takip etmek mümkün. Hal böyleyken, KOSGEB İşbirliği Destek Programı’nda da işbirliği sonucunda ortaya çıkacak yapının faaliyet alanı da önemli hale geliyor.

KOSGEB işletmelerin faaliyet alanlarını belirlerken NACE sınıflarından faydalanıyor. Teknoloji sınıflarının belirlenmesinde Öncelikli Teknoloji Alanları Tablosu’ndan faydalanıldığını hatırlatalım. KOSGEB İşbirliği Destek Programı ile şayet yüksek teknoloji sınıfında bir yatırım gerçekleştirilecekse; projeye iki ortağın katılması yeterli. Şayet yatırım orta-yüksek teknoloji sınıfındaysa; proje en az üç ortakla geliştirilmeli. Düşük teknoloji veya proje sonucunda ortak beceri kazanımını hedefleyen projelerde; en az beş ortakla proje başvurusu yapılması gerekecek.

Bu durumların haricinde; şayet bir KOBİ, büyük ölçekli işletme ile – Son iki yıl üst üste net satış hasılatı ve bilanço büyüklüğü 125 Milyon TL’den fazla ve/veya 250’den fazla çalışana sahip işletmeler – KOSGEB İşbirliği Destek Programı kapsamında proje geliştirecekse, teknoloji sınıfından bağımsız olarak yalnızca büyük işletme ile birlikte başvurabilir.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı kapsamında proje sunacak tüzel veya bilanço esasına göre defter tutan şahıs işletmeler; iki şekilde ortak başvuru yürütebilirler. Bu yapılara aşağıdaki alt başlıklarda değinelim.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı Başvurularında İşletici Kuruluş Modeli

Projenin kabul edilmesinden sonra proje ortakları tarafından işletici kuruluşun kurulduğu, işbirliğinin ve projeye ilişkin tüm süreçlerin işletici kuruluş tarafından yürütüldüğü ortaklık modelidir. Yatırım, mülkiyet, gelir, gider veya benzeri unsurların tek bir yapı tarafından gerçekleştirileceği işbirliği ortaklık modelidir. Kurulacak işletici şirketin limited veya anonim şirket statüsünde kurulması gerekir.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı çerçevesinde işletici kuruluş için iki opsiyon değerlendirilebilir:

Opsiyon 1 – Proje ortağı olan tüm işletmeler; kurulacak işletici şirkete ortak olabilir. Bu opsiyonda, proje başvurusunda limited ve anonim şirket statüsünde yer alan işletmeler “şirket” olarak yeni girişime iştirak etmelilerdir. Bu durum, aslında anonim ve limited şirketlerin yeni kurulacak işletmeyle bağlı şirket konumunda yer alması anlamına gelmektedir. Şahıs işletmeleri ise limited ve anonim şirketlerinden farklı olarak; kurulacak yeni girişimde şahıs ortağı olarak yer alabilirler.

Opsiyon 2 – Proje ortağı işletmelerin bir kısmı ya da tamamı kendilerini feshederek, kurulacak işletici kuruluşa ortak olabilirler. Bu durumda kendisini feshederek işletici kuruluşa dahil olacak işletmenin sahip/ortakları feshedilen işletme yerine, işletici kuruluşa ortak olurlar. Feshedilen işletmenin ortaklarının hisse oranının toplamı %50’yi geçemez.

Opsiyon 3 – KOSGEB İşbirliği Destek Programı’na bir KOBİ ile bir büyük işletme ile başvuru gerçekleştirmesi durumunda; kurulacak yeni yapıda büyük işletme hisse oranı en fazla %25 olabilir.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı çerçevesinde işletici kuruluş modelinin uygulanması durumunda, opsiyon 3 haricinde herhangi bir ortak proje izleme sürecinin sonuna kadar işletici kuruluşa %50’den fazla ortak olamaz.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı Başvurularında Proje Ortaklığı Modeli

Proje ortaklarından her birinin, proje başvuru formunun iş-zaman planında belirtilen faaliyetlerin bir bölümünü yerine getirdikleri ortaklık modelidir. Yatırım, mülkiyet, gelir, gider veya benzeri unsurların proje ortağı işletmeler tarafından ayrı ayrı gerçekleştirilir. Proje süresince proje ortaklarından herhangi birinin projeden ayrılması, ortakların değişmesi, projenin ortakları arasında proje faaliyetlerinin devredilmesi ve benzeri durumlar Uygulama Birimine sunularak projenin sonlandırılması veya devamı mümkündür. Bu yapıyı, tıpkı TÜBİTAK Ar-Ge desteklerindeki ortaklı yürütülen projelere benzetebiliriz.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı Destek Kapsamı

KOSGEB İşbirliği Destek Programı çerçevesinde sunulan projeler en az 12 ay, en fazla 36 ay süre ile desteklenecek. Destek oranları, proje kapsamında kurulacak ortak modeline göre sabit %60. Tıplı diğer KOSGEB projelerinde olduğu gibi destek miktarları; program kapsamında kurulacak ortaklık yapısı ve teknoloji seviyesine göre değişiklik gösteriyor. Destek üst limitlerini takibin kolay olması açısından aşağıda tabloda özetliyoruz:

Tablo 1 – KOSGEB İşbirliği Destek Programı İşletici Kuruluş Modeli için Proje Destek Üst Limitleri

Tablo 2 – KOSGEB İşbirliği Destek Programı Proje Ortağı Modeli için Proje Destek Üst Limitleri

Bu bölümde, desteklenen uygun proje giderlerine de aşağıda maddeler halinde göz gezdirelim:

a) Personel: Personel giderleri için yeni istihdam olması şartı ile AGİ hariç net ücret üzerinden geri ödemesiz destek verilir. Verilecek üst maaş limitleri aşağıdaki tabloda ifade edilmektedir:

Tablo 3 – KOSGEB İşbirliği Destek Programı Personel Destekleri

b) Makine, teçhizat ve kalıp: Proje kapsamında satın alınacak makine, teçhizat ve kalıpların yeni olması gerekir. Ancak ithal edildiği tarihte yeni olması şartıyla, proje başvuru tarihi itibariyle en fazla 3 (üç) yaşında olan makine ve teçhizat destek kapsamında değerlendirilir.

c) Hammadde ve malzeme: Kurul tarafından uygun bulunması kaydıyla, proje ile ilişkilendirilmiş malzeme ve hammadde için verilecek destek, Kurul tarafından karar verilen toplam destek tutarının %5 (beş)’ini aşmayacak şekilde belirlenir ve sabitlenir.

ç) Yazılım: yazılım giderleri kapsamında yazılımın lisans bedeli, proje süresi ile sınırlı olmak üzere zaman sınırlı lisans kullanım bedeli ve yazılım eğitim ve danışmanlık giderleri için destek sağlanır.

d) İşyeri kirası: Kurul tarafından uygun bulunması kaydıyla, işletici kuruluşun işyeri kirası giderlerine (stopaj ve ortak giderler hariç) proje süresince geri ödemesiz destek verilir.

e) Hizmet alımı: Proje ile ilişkilendirilmiş her türlü hizmet alımı için geri ödemesiz destek verilir.

f) Diğer proje giderleri: Projeyle ilişkilendirilebilecek diğer giderler bu kapsamdadır.

KOSGEB İşbirliği Destek Programı Destek Mekanizması

KOSGEB İşbirliği Destek Programı; yürütme mekanizmasında en büyük fark, proje başvuruların iki aşamalı olarak alınacak olması. Ön başvuru olarak adlandırılan ilk aşamada; işbirliği gerçekleştirecek kuruluşlara ilişkin bilgileri içeren ve KOBİ Bilgi Sistemi üzerinden hazırlanacak bir form ve bu formun yanında işletici kuruluşlar arası ortaklık sözleşmesi, ortak işletmelerin son yıl kurumlar vergi beyannameleri bekleniyor. Başvuru sahipleri arasında bir büyük işletme mevcutsa, yukarıdaki bilgilere ek olarak YMM veya bağımsız denetçi onaylı büyük işletme beyanı gerekiyor.

Açıkçası diPMO olarak, programda büyük işletme beyanı istenmesini son derece olumlu bulduk. Geçmiş dönemde, Stratejik Ürün Destek Programı başvurularında; uzmanların insiyatifine bırakılan ve yanlış kararlar alınmasına neden olan bu durumda böylelikle çözülmüş olacak.

Ön başvurusu olumlu sonuçlanan işletmeler, bu başvurunun ardından kapsamlı bir başvuru daha yapacaklar. Bu başvurunun içeriği KOSGEB İşbirliği Destek Programı ortaklık yapısında belirttiğimiz kriterlere göre değişkenlik göstermekle beraber KOBİGEL KOBİ Gelişim Destek Programı başvuru dokümanına oldukça benziyor.

Tıpkı diğer yazılarımızda olduğu gibi, KOSGEB İşbirliği Programı’nın Destek Mekanizması’nı aşağıda bir akış şemasıyla sizler için özetlemeye çalıştık.

Şema 1 – KOSGEB İşbirliği Geliştirme Programı Başvuru ve İzleme Akış Şeması

KOSGEB İşbirliği Destek Programı Son Hatırlatmalar

KOSGEB İşbirliği Destek Programı’nda da diğer KOSGEB desteklerinde olduğu gibi ön ödeme imkanlarından faydalanmak mümkün. Bu opsiyonda teminat göstermek şartıyla; destek kapsamına alınan tutarın %30’u kadar ön ödeme alınabiliyor. Yine destek kapsamındaki uygun giderlerin yerli malı belgesi olması durumunda, o gider kalemleri için destek oranı %60’tan %75’e çıkıyor.

Mevzuatı 24 Kasım 2018 senesinde yenilenen KOSGEB İşbirliği Destek Programı, daha önce bu program öncesinde yürülen KOSGEB İşbirliği Güçbirliği Destek Programı’nı daha etkin hale getirmek istiyor. Geçmiş dönemde; bu programla kurulan işletmelerin bazılarına yazımızın sonunda yer vermek istedik:

Proje ortaklarına ve başvuru sahiplerinin sorularını Drift altyapımızla yanıtlamaktan memnuniyet duyacağız. Program ile ilgili daha detaylı bilgilere KOSGEB’in program için hazırladığı web sitesinden ulaşabileceğinizi hatırlatarak, tüm projelere başarılar diliyoruz.