KOSGEB Ür-Ge Destek Programı, KOSGEB Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Destek Programı yazımızda değerlendirdiğimiz proje programının bir diğer bileşeni. 01.02.2021 tarihi itibariyle mevzuatı yenilenen destek programı ile KOBİ’lerin Ar-Ge İnovasyon faaliyetlerinin yanında Ür-Ge faaliyetlerini desteklemeyi amaçlayan programı inceleyeceğimiz bu yazımız öncesinde bu yazımıza göz gezdirmenizi tavsiye ediyoruz. KOBİ’ler haricinde henüz şirketleşmemiş girişimleri de destekleme hedefi olan programa ilişkin detaylar için Şirketleşmemiş Girişimciler İçin KOSGEB Destekleri yazımızı takip edebilirler.

KOSGEB Ür-Ge Destek Programı – Ür-Ge Nedir?

Program, KOBİ’lerin değişen pazar taleplerine ve teknolojik gelişmelere uyum sağlamaları amacıyla, orijinal, iyileştirilmiş veya değiştirilmiş yeni ürünlerin üretilmesini desteklemeyi amaçlıyor. KOSGEB Ar-Ge, Ür-Ge ve İnovasyon Destek Programı isimli yazımızda, Ar-Ge ve Ür-Ge kavramlarının farklılıklarına değinmiştik. 

Bu yazımızda da Apple’ın MP3 çaları iPod’un geçirdiği gelişim sürecini inceleyelim. 2001 yılında Apple iPod ilk kez satışa çıktığında, bu ürün haricinde farklı markaların onlarca benzer ürününe rastlamak mümkündü. Endüstriyel tasarımı ve kullanışlı arayüzü sayesinde müzik dinleme alışkanlıklarımızı değiştiren iPod, ürün yaşam döngüsü süresince sürekli değişim gösteren bir ürün. iPod Ür-Ge süreci ile Apple, geniş bir kullanıcı kitlesine erişmiştir. Şimdilerde yalnızca 7. jenerasyon iPod Touch modeli üretilse de, ürünün markanın diğer popüler cihazları iPad ve iPhone’un temellerini oluşturduğunu söylemek yanlış olmaz.

iPod Classic’ten yola çıkarak, ürün yaşam döngüsü çerçevesinde iPod’un geçirdiği değişim ve bu değişimler sonucunda elde edilen modeller ürün geliştirme (Ür-Ge) süreçlerini tanımlamak için iyi bir örnek.

Program İçin Uygun Başvuru Sahipleri

Ür-Ge, Ar-Ge’si tamamlanarak yapılabilirliği kanıtlanmış ürünlerin yeni versiyonlarının üretilmesi olarak adlandırılabilir.  Programa başvuru gerçekleştirmek isteyenler, projeye konu olan ürünün Ar-Ge süreçlerinin tamamlandığını kanıtlar nitelikteki belgelere sahip olmalılar. Ar-Ge sürecinin tamamlandığını gösterir belge ve bu belgelerin uygunlukları aşağıdaki tabloda verilmiştir:

Mevzuatta bu belgelere sahip KOBİ’ler ve/veya girişimciler haricinde, aşağıdaki iki kriterden birini sağlayan ürünleri geliştirmek isteyen işletmeler de başvuru gerçekleştirebilmektedir. Bunlar;

• Orta-yüksek veya yüksek teknoloji alanlarında yer alan ürünler
• TÜİK tarafından yayınlanan ve son mali yıl verilerine göre ithalat tutarı ihracat tutarından fazla olan ürünler

olarak ifade edilebilir

Daha geniş bir perspektiften bakıldığında konunun, önümüzdeki günlerde 2021 çağrıları yayınlanacak Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi (www.hamle.gov.tr)programıyla ilişkili olacağını öngörmek mümkün. Çünkü bu programın duyurusundaki “Başlıca Destek Unsurları” bölümünde geçen KOSGEB KOBİ Desteği isimli desteği şu anda karşılayacak bir destek mevcut değil. İlerleyen günlerde değineceğimiz Hamle Programı’nın cari açık yaratan orta-yüksek ve yüksek teknoloji alanlarındaki ürünlerin yerlileştirilmesini hedeflediği düşünüldüğünde, programın bir ayağının da KOSGEB Ür-Ge Destek Programı için ilgili çağrılarla yürütülebileceğini düşünüyoruz.

Ar-Ge Haklarının Devri

İfade ettiğimiz gibi Ür-Ge Destek Programı çerçevesindeki desteklerden faydalanabilmek için projeye konu olan ürün/sürece ilişkin Ar-Ge faaliyetlerinin tamamlandığını gösterir kanıt belgelerin başvuruyla sunulması gerekir.

Program, Ar-Ge sürecini tamamlamış projelerin seri imalata proje sahibi haricindeki yatırımcılarca da hayata geçirilebilme ihtimalini göz önüde bulundurulmuş. Bu kapsamda, Ar-Ge sürecini kendisi üstlenmeyen KOBİ ölçeğindeki işletme ilgili kriterleri taşıyan projelerle başvuru gerçekleştirebilir. Bu seçenekte, proje sonucunda ortaya çıkan ve Ür-Ge’ye konu olacak ürün sahibi; mali hakları karşılıklı ya da karşılıksız olarak süre, yer ve içerik itibariyle sınırsız olacak şekilde noter onaylı kullanım hakkı sözleşmesi ile Ür-Ge faaliyetini üstlenecek KOBİ’ye devretmelidir.

Program Kapsamında Desteklenen Giderler

KOSGEB Ür-Ge Destek Programı çerçevesinde destekenen giderler, programın diğer bileşeni olan Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı ile aynı. Bu nedenle destek detayları KOSGEB Ar-Ge ve İnovasyon Destek Programı yazımızdan takip edebilir. Programda sunulan bütçe dağılımı için hazırladığımız tabloyu bir kez daha paylaşıyoruz.

KOSGEB Ür-Ge Destek Programı vs KOSGEB Teknoyatırım Destek Programı

İlk bakışta program mekanizması, daha öncelerde Ar-Ge ürünlerinin seri imalata geçirilmesini amaçlayan KOSGEB Endüstriyel Uygulama Destek Programı’na benziyor. Bilindiği üzere bu program şu anda başvuruya kapalı. Bu nedenle proje sahipleri bu programla seri imalata yönelik makine-teçhizat alınabileceğini düşünebilir. Fakat Ür-Ge süreci, teknolojisi kanıtlanmış ve/veya pazara sunulmuş bir ürünün yeni versiyonlarının geliştirilmesidir. Bu kapsamda ilgili kriterlerle proje tamamlamış işletmeler, bu programı seri imalata yönelik yatırım projeleri için kullanmamalılardır.

iPod örneğinde bahsettiğimiz gibi Ar-Ge ürününün çeşitlendirilmesi adına bir proje geliştirmek, KOSGEB Ür-Ge Desteği için yerinde olabilir. Örneğin TÜBİTAK TEYDEB desteğiyle geliştirilmiş bir alternatif akımla orta-uzun süreli şarj imkanı sunan EV Charger ürünümüz olduğunu düşünelim. KOSGEB Ür-Ge desteği ile doğru akımla çalışan ve dolayısıyla daha hızlı şarj imkanı sağlayacak EV Charger ürünü geliştirilebilir. Ya da Ar-Ge ürünü alternatif akım EV Charger’lar için pazarda fark yaratacak bir tasarım gerçekleştirilebilir. Bu noktada, ürün için gerçekleştirilecek ek geliştirmeler Ür-Ge desteğine konu olabilir.

Ar-Ge sonrası seri imalat desteğine ihtiyaç duyan KOBİ’ler, Ür-Ge Destek Programı yerine geri ödemesiz destek oranı daha düşük KOSGEB Teknolojik Ürün Destek Programı’na başvuru gerçekleştirmelilerdir.

KOSGEB Ür-Ge Destek Programı Başuru Dokümanı

Ar-Ge desteği ve Ür-Ge desteği birbirinden farklı olduğu için bu yazımızda da bahsettiğimiz üzere proje sahiplerinin başvuru ekranında yer alan proje konusu Ür-Ge Desteği olarak seçmeliler.

İki programın da başvuru dokümanında yer alan proje bilgi dokümanı hemen hemen aynı. Yalnızca KOSGEB Ar-Ge İnovasyon Desteği’nde kurum, proje çıktısının “yenilik sınıfına” odaklanmışken, Ür-Ge Destek Programı’nda proje çıktısının tamamlanan Ar-Ge ürününden farklılıklarına odaklanılmış.

Değerlendirme ve izleme süreçleri ise KOSGEB Ar-Ge İnovasyon Destek Programı ile aynı. Detaylar bu yazımızdan takip edilebilir. 

Son olarak, bu yazının başvuruya her an açık olan program için geçerli olduğunu hatırlatalım. Program ilerleyen dönemlerde çağrılı olarak yayınlandığında bu konuya özel bir yazı yayınlayacağız. Programlara ilişkin sorularınızı bize chat platformumuzdan ya da mail olarak iletebilirsiniz.