TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları
TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları duyuruldu. Bu duyuruyu referans alarak, çağrının geçmiş döneme göre farklılıklarını sizler için değerlendirdik.
TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları, 29 Aralık 2021 tarihinde TÜBİTAK’ın resmi web sitesi üzerinden duyuruldu. Bu çağrı döneminde de yalnızca KOBİ ölçeğindeki firmaları destekleyecek olan kurum, projelerin başvuru, değerlendirme ve izleme süreçlerini her zaman olduğu gibi iki alt programla yürütecek.
Bu çağrı döneminde, 2021 yılı ikinci çağrı dönemi ile birlikte duyurulan ticarileşme izleme süreci değerlendirmesinin devreye alınacağı görülüyor. Bunun yanında yeşil mutabakata uyumluluk, ilk başvurular ve 1702 Patent Lisans çağrısı sonrasındaki başvurular gibi kriterler yeni çağrı döneminde özellikle değerlendirme aşamasında önem kazanıyor.
TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları ve Proje Programları Programları
TÜBİTAK TEYDEB 25 yıldan beri ülkemizdeki sanayi kuruluşlarının Ar-Ge ve yenilik projelerine geri ödemesiz destek sağlamakta. Desteğin genel amacı, ülkemiz sanayi kuruluşlarının Ar-Ge ve yenilik yapma kabiliyetlerini artırmak, ithal ikame ürünlerin yerli olarak üretimini sağlamak ve ihraç edilebilir nitelikte inovatif ürünler geliştirilmesini teşvik etmek. Son yıllarda pek çok mevzuat değişikliğine uğrayan kurum 2019 yılından beri bu yazımızda incelediğimiz gibi yalnızca KOBİ ölçeğindeki firmaların yenilik temelli projelerini %75 oranda destekliyor.
Destek mekanizması, bu çağrıda da yıllardan beri olduğu gibi iki program altında yürütülecek. Bu programlar; 1501 Sanayi Ar-Ge Destek Programı ve 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı. Programların farklılıklarına birçok kez farklı yazılarımızda değinmiş olsak da, iki program arasındaki üç temel farkı bir tabloda özetleyelim:
TÜBİTAK TEYDEB 1501 ve 1507 Programlarına İlişkin Farklar
TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları ve Öncelikli Alanlar
TÜBİTAK TEYDEB çağrılarında öncelikli alanlar konusunda geçmiş yazılarımızda detaylıca incelemiştik. Ülkemiz girişimlerinin global yenilik konularında proje üretmelerini teşvik etmek ve yerli olarak üretilmeyen teknolojilerin yurtiçinde geliştirilmesini sağlamak amacıyla oluşturulan öncelikli alan Ar-Ge konuları, geçtiğimiz çağrılarla aynı teknoloji alanlarını içeriyor. Öncelikli Alan Ar-Ge konularına buradan ulaşmak mümkün. Öncelikli alanlarda yer alan projelerde başvuru dokümanında yer alan öncelikli alanla ilişki bölümünün hazırlanmasında nelere dikkat edilmesi gerektiğini merak edenler burada yer alan yazımızın TÜBİTAK 2021 Yılı Birinci Dönem Ar-Ge Çağrıları Örnek Değerlendirme bölümünü inceleyebilirler.
TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları Takvimi
TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı 1. Ar-Ge Çağrıları çerçevesinde hem 1501 Sanayi Ar-Ge Destek Programı hem de 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı için geçerli olabilecek çağrı dokümanları kurumun resmi web sitesinde yayınlandı. Dokuz bölüm olarak hazırlanan çağrı dokümanlarının her ikisinde de, Bölüm 5 – Proje Değerlendirme Süreci bölümündeki değişiklikler göze çarpıyor. Bölüm 7 – Çağrıya Özel Şartlar bölümüde her çağrı döneminde farklı olduğundan başvuru sahipleri tarafından detaylıca incelenmesi gereken bir diğer bölüm.
Program bazında bu iki bölümün detaylarına geçmeden önce her iki program için de başvuru takvimini değerlendirelim. Kurum, son 2 çağrıda olduğu gibi, PRODİS kaynaklı proje başvuru sorunlarının bertarafı için 1501 ve 1507 Programları’nın son başvuru tarihlerini ayrı tutmuş. Fakat her iki programda da ön kayıt süreçlerini tamamlamak için verilen süre aynı. TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı 1. Ar-Ge Çağrıları takvimi detayları şu şekilde:
Çağrı Açılış Tarihi – 3 Ocak 2022
Ön Kayıt Başvuru Son Tarihi – 21 Şubat 2022 saat 17:00
Çağrı Kapanış Tarihi
1501 Sanayi Ar-Ge Destek Programı – 04 Mart 2022 saat 23:59
1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı – 02 Mart 2022 saat 23:59
TEYDEB Temel Değerlendirme Kriterleri
TÜBİTAK TEYDEB Çağrılı Projeler döneminin, daha önceki dönemlere göre daha rekabetçi bir yapıya sahip olacağı tahmin ediliyordu. Özellikle ülkemizde yeni nesil teknoloji girişimleri sayısındaki artış ve köklü üretici/geliştiricilerin rekabetçiliklerini artırabilmek adına gerçekleştirdikleri kurum içi inovasyonlar TÜBİTAK TEYDEB programlarına ilgiyi de artırdı. Bu ilgi, özellikle 2021-1 dönemine ilişkin başvuruların değerlendirilmesini zorlaştırdı ve süreçleri uzattı. Bu durumu Hasan Selçuk SELEK, proje başvuru sayısının çokluğunun kurumda yarattığı yoğunluğu bir tweet dizisi ile sitemkar bir şekilde duyurmuştu. Bu tweetlerden biri, kurumda oluşan iş yükünü azaltmak için bir sonraki çağrı döneminde daha detaylı bir değerlendirme yapılacağının sinyallerini de vermişti.
TÜBİTAK TEYDEB Başkan Yardımcısı Hasan Selçuk SELEK’in değerlendirme süreçlerine ilişkin attığı tweet
TEYDEB 2021 Yılı 1. Ar-Ge Çağrıları çerçevesinde tüm projeler için aranan dört temel değerlendirme kriterini inceleyelim.
- Projenin çağrı konusu ile ilişkisi – Önerilen proje, çağrı dokümanlarının Çağrı Gerekçeleri ve Amaçları bölümlerini ne ölçüde karşılıyor?
- Proje çıktı/çıktılarının Ar-Ge ve yenilik niteliği – Önerilen projede geliştirilecek ürün, sistem ve hizmetler Oslo Kılavuzu çerçevesinde hangi yenilik sınıflarında? Şayet proje yenilik projesi haricinde bir Ar-Ge projesi ise, bu projenin Ar-Ge olduğuna ilişkin Frascati Kılavuzu çerçevesinde hangi kriterler taşınıyor? Hem Ar-Ge hem de yenilik projelerinde, önerilen teknolojinin hazırlık/olgunluk seviyesi ne?
- Proje çıktı/çıktılarından elde edilebilecek ticari ve ulusal kazanımlar – Başvuru sahibi proje sonrasında elde edeceği ürünlerden ne kadar ve nasıl gelir elde edecek? Proje sonuçlarının yurt içinde yaratacağı gayrimaddi kazançlar ne olacak?
- Projenin gerçekleştirilmesi için proje sahibinin deneyimleri ve altyapısının uygunluğu – Başvuru sahibi projeyi sürdürebilmek için yeterli insan, cihaz, yazılım altyapısına sahip mi? Proje önerisi; performans ölçütü, zaman, bütçe ve kapsam açısından birbiriyle uyumlu mu?
Ön ve hakem değerlendirme süreçlerini tamamlayan 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı başvurularında 55 ve üzeri puan alan projeler, 1501 Sanayi Ar-Ge Destek Programı başvurularında ise 60 ve üzeri puan alan projeler destek alma şansını sürdürüyor.
Değerlendirmede Ek Puan Kriterleri
TEYDEB 2022 Yılı 1. Ar-Ge Çağrıları için artan başvuru sayısı ile birlikte değerlendirmenin daha şeffaf olabilmesi için bir takım ek kriterlerin devreye alınacağından bahsetmiştik. Bu kriterlerin genelini bir görselde değerlendirelim.
TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları Ek Puan Kriterleri
1-Ticari Performans
TÜBİTAK TEYDEB tarafından 01.10.21 tarihli duyuruda bahsedilen ticarileşme performansı, hesaplaması oldukça karışık ve yapısı gereği ilerleyen dönemlerde başvuru sahiplerine daha fazla puan kazandırabilecek nitelikte bir kriter olarak değerlendirilebilir. İlerleyen günlerde detaylı olarak değerlendireceğimiz bu konunun şimdilik proje başvuru sahiplerine 5 ila 10 arasında ek puan kazandıracağını ifade edebiliriz.
2-İlk TEYDEB Başvurusu
Ar-Ge çağrılarına sürekli başvuru gerçekleştiren firmalardan farklı olarak ilk kez başvuru gerçekleştirecek kurumlara +5 puan uygulaması bu çağrı döneminde devreye alınıyor. Bu uygulama, TEYDEB’in özellikle start-upların projelerini desteklemeyi istediğini gösterse de, kurumun mevcut değerlendirme ve izleme süreçlerinin geometrik büyüme gerçekleştirme hedefinde olan yeni nesil girişimleri ne ölçüde tatmin edebileceği tartışma konusu. Öte yandan TÜBİTAK TEYDEB 1514 Tech-InvesTR Girişim Sermayesi Destekleme Programı kapsamında kurulan fonlardan yatırım almak isteyen start-upların da kamu kaynaklarıyla proje yürütmeleri bekleniyor. Bu nedenle, ek puanlama kriteri start-upların programa başvurmaları için teşvik edici olabilir.
3-Öncelikli Alanlar ve Ulusal Fonlara Başvuru
Başvuru sahibinin ulusal fonlara başvuru durumu ve projenin öncelikli alanlarda olma durumu geçmiş çağrı dönemlerinde olduğu gibi bu çağrı döneminde de başvuru sahiplerine ek puan sağlayacak. Öncelikli Alan Ar-Ge konularına buradan ulaşabileceğinizi bir kez daha hatırlatmak isteriz.
4-Yeşil Mutabakata Uyum
Avrupa Yeşil Mutabakatı, AB’nin 2050’ye kadar net sera gazı emisyonlarının sıfırlanması ve ekonomik büyümenin kaynak kullanımına bağlılığının sona ermesi gibi temel hedefleri içeren yeni bir büyüme stratejisi. Çağrı, bu duruma farkındalık sağlanması ve yerli girişimlerin kaynak bağımsız üretim/geliştirme süreçlerine entegre olabilmesini teşvik etme rolü de oynuyor. Bu kapsamda, iklim değişikliği, döngüsel ekonomi, güvenli enerji arzı, sürdürülebilir tarım ve akıllı ulaşım alt odak noktalarında belirlenen proje konularında öneri getiren işletmelere +8 ek puan sağlanacak. Yeşil mutabakata uyum hakkında daha detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
5-1702 Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Çağrısı Devam Başvuruları
1702 Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Destekleme Çağrısı, üniversite, araştırma kuruluşları ve TGB’lerde geliştirilen patentli teknolojilerin sanayi kuruluşlarına aktarımını amaçlayan bir program. İlk olarak 2020 yılında çağrı esaslı yürütülmeye başlayan bu programa başvuran projelerin büyük bir çoğunluğu tamamlanmış olmalı ki, TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları çerçevesinde bu projelerin devamını gerçekleştirmek isteyen başvuru sahiplerine +5 ek puan uygulaması devreye alınacak.
Kurum başvuru sahiplerine ek puan getirecek bu 6 kriter için örnek puanlamalara çağrı dokümanında da yer vermiş. Örnekten de görüldüğü üzere ek puan kriterlerinde herhangi bir üst limit yok. Uygun projeler 6 konu başlığında da ek puan alabilir. Fakat mantık olarak, bir firma hem ilk başvuru puanı alıp hem ticarileşme puanı alamaz. Bu duruma çağrı dokümanında değinilmemiş. Öte yandan çağrı dokümanı bir proje hem öncelikli alanlarda hem de yeşil mutabakata uygun olması durumunda, yeşil mutabakatın geçerli olacağına işaret ediyor. TÜBİTAK TEYDEB çağrı dokümanında yayınlanan örnek puanlama tablosuna aşağıdan ulaşılabilir.
TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları Ek Puan Uygulama Örneği
Son Söz…
2020 yılı itibariyle çağrılı olarak proje kabulü gerçekleştiren TÜBİTAK TEYDEB, ilk kez bu sisteme geçtiğinde sürekli değişen ve güncellenen çağrılarla – Horizon 2020 Call gibi – başvuru gerçekleştirileceğini düşünmüştük. Fakat kurum, çağrılı başvuru sürecine geçtiğinden beri oldukça kapsamlı ve yayınlandığından beri değişmeyen öncelikli konularla proje başvurularını kabul ediyor. Eskiden değerlendirme kriterlerinde daha belirleyici olan öncelikli alanlarda proje geliştirme süreci, bu çağrı döneminde +5 ek puan uygulaması ile ağırlığını kaybetmiş durumda. Bu durum da, kurumun ve dolayısıyla ülkemiz Sanayi ve Teknoloji Politikaları’nın daha çok ihraç edilebilen yenilik odağına kaydığını gösteriyor.
Çağrı konularının değişmemesi ve geçmiş çağrılarda diğer konuları oldukça detaylı incelediğimiz için bu çağrıda mümkün olduğunca “Çağrı Özel Şartları” bölümüne yoğunlaştık. Bu da haliyle, yazımızın değerlendirme kriterleri çerçevesinde şekillenmesinde etkili oldu. TÜBİTAK TEYDEB 2022 Yılı Ar-Ge Çağrıları çerçevesinde de potansiyel başvuru sahiplerinin ilgisini çekebilecek çağrıyla ilgili diğer makalelerimizi aşağıda paylaşarak, başvuru sahiplerine inovatif projelerle dolu başarılı bir 2022 yılı diliyoruz.
TEYDEB Ar-Ge Desteklerinde Çağrılı Projeler Dönemi
